نویسندگان:

زینب رحیمی¹ ، ثنا آذرشب² ، فاطمه صغری کربلایی هرفته³ .

¹گروه روانشناسی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران،ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان

³استادیار گروه روانشناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان

چکیده فارسی: پژوهش حاضر با هدف تبیین اثربخشی آموزش تحلیل رفتار کاربرد ی بر خودیاری، اضطراب اجتماع ی و مهارتهای شناخت ی در کودکان مبتلا به اوتیسم در شهرستان ایرانشهر انجام شد این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در دامنه سنی ۸ الی ۱۲ سال مراجعه کننده به مراکز درمانی و کلینیک ها ی توانبخشی شهرستان ایرانشهر بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۸ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه مساوی شامل گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند افراد موردنظر از طریق برگزاری جلسات آموزشی تحلیل رفتار کاربرد ی و همچنین ارائه پرسشنامه های مهارت خودیاری اسپنس ۱۹۹۹ ، اضطراب اجتماعی کانر ۲۰۰۰ ، حل مسئله پارکر ۱۹۹۷ و انعطاف پذیری شناخت ی مارتین و روبین ۱۹۹۵ مورد سنجش قرار گرفتند اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون کوواریانس آنکوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند نتایج نشان داد که آموزش تحلیل رفتار کاربردی بر خودیاری، اضطراب اجتماعی و مهارتهای شناختی در کودکان مبتلا به اوتیسم موثر است و منجر به افزایش مهارتهای خودیاری و شناختی و کاهش اضطراب اجتماعی در کودکان مبتلا به اوتیسم می گردد بنابراین ، در زمینه ی آموزش و توانبخشی کودکان مبتلا به اوتیسم باید به تاثیر آموزش تحلیل رفتار کاربردی بر خودیاری، اضطراب اجتماعی و مهارتهای شناختی توجه خاصی مبذول نمود

کلمات کلیدی: اضطراب اجتماعی ، اوتیسم ، تحلیل رفتار کاربردی ، خودیاری ، مهارتهای شناختی .