نویسندگان:

¹استادیار جامعه‌شناسی،گروه جامعه‌شناسی، واحددهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران

²گروه روان شناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج

چکیده فارسی: فوت یکی از والدین منجر به بروز تغییراتی در سطح خانواده شده و آثار قابل توجهی را در بسیاری از کودکان و رابطه شان با والدبازمانده و معلمان به وجود آورد می آورد بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته مادران در زندگی با فرزندان فاقد پدر مرحوم بود روش انجام پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ زمان مقطعی ، از لحاظ راهبرد، کیفی است میدان پژوهش شامل تمامی مادران دارای کودک فاقد پدر بودند براساس اصل اشباع نظری تعداد ۲۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه عمیق می باشد که بصورت نیمه ساختاریافته با مادران انجام شد که مدت زمان هر مصاحبه بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بود برای تحلیل داده ها از روش هفت مرحله روش کلایزی و دیکلمن و تحلیل تماتیک با کمک نرم افزار آماری Maxqda نسخه ۱۲ استفاده شد نتایج حاصله نشان داد که تم های اصلی ارائه شده عبارتند از: ارتقای سلامت جسمانی و بهداشت روانی فرزندان، ارتقای مهارت های بین فردی، ارتقای مهارت های اعتقادی اخلاقی ، ارتقای مهارت های اعتقادی اخلاقی ، مهارت های زیست محیطی ، مهارت های زیست در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، رشد مهارت های فکری و تفکر سیاسی فرزندان، رشد مهارت های اقتصادی و مدیریت دخل و خرج آنها، مهارت های اجتماعی و شهروندی