چکیده فارسی: خانواده به مثابه سنگ زیرین ساختمان جامعه، جایگاه رفیعی در سنت دینی دارد و مهم‌ترین نهاد اجتماعی و عامل اساسی پیشرفت و شکوفایی شهروندان جامعه است. قرآن و سنت، به عنوان مصادر اصلی فقه و حقوق اسلامی، بر رعایت حقوق والدین به عنوان رکن اصلی خانواده تأکید ویژه دارند. خشونت خانگی فرزندان علیه والدین بنیان خانواده را متزلزل می‌کند. پرسش این پژوهش آن است که: فرزندان از نظر حقوقی چه مسئولیت کیفری‌ای در برابر خشونت خانگی علیه والدین دارند و نظام حقوقی ایران تا چه میزان توانسته است از ایشان در برابر افرادی که حریم خصوصی والدین را محترم نمی‌شمرند، دفاع کند؟ هدف از پژوهش حاضر واکاوی سیاست‌های پاسخ‌دهی کیفری در قبال جرایم ارتکابی علیه والدین، به‌ویژه سالمندان و ناتوانان و همچنین حمایت‌های قضایی افتراقی از آنها است. به نظر می‌رسد با وجود مبانی مستحکم در جرم‌انگاری علیه خشونت خانگی در برابر والدین، قانون‌گذار از این ظرفیت حقوقی استفاده شایانی نکرده است. لذا ضرورت دارد جایگاه ویژه‌ای در قوانین کیفری برای حمایت از والدین در نظر گرفته شود. واکاوی قوانین ایران نشان‌دهنده ضعف و ابهام قوانین مربوط به خشونت علیه والدین است. با این حال، اجتناب از تورم کیفری اقتضا می‌کند در انتساب مسئولیت کیفری نگاه واقع‌بینانه‌تری داشته باشیم. پژوهش حاضر، با روش کتاب‌خانه‌ای‌اسنادی در مقام گردآوری، و رویکرد توصیفی‌تحلیلی در مقام داوری، با واکاوی ابعاد گوناگون این موضوع، به تجزیه و تحلیل مبانی فقهی‌حقوقی گستره حمایت حقوقی از والدین در برابر خشونت خانگی می‌پردازد.
Extent of Criminal Protection for Vulnerable Parents against Domestic Violence based on Islamic Teachings
English Abstract: The family, as the cornerstone of society, has a high status in the religious tradition and is the most important social institution and the fundamental factor in the progress and prosperity of the citizens of society. The Quran and Sunna, the main sources of Islamic jurisprudence and law, place special emphasis on respecting the rights of parents as the main pillars of the family. Domestic violence of children against parents shakes the foundation of the family. The question of this study is: What is the legal responsibility of children for domestic violence against parents and to what extent has the Iranian legal system been able to defend them against those who do not respect the privacy of parents? The purpose of this study is to investigate the policies of criminal accountability for crimes committed against parents, especially the elderly and the disabled, as well as their differential judicial protections. Despite the strong foundations in the criminalization of domestic violence against parents, it seems that the legislature has not made full use of this legal capacity. Therefore, it is necessary to consider a special place in criminal law to protect parents. An analysis of Iranian law reveals the weakness and ambiguity of rules relating to violence against parents. However, avoiding criminal inflation requires a more realistic view in attributing criminal liability. The present study, using library method in collecting information by descriptive-analytical approach, and exploring various aspects of the issue, analyzes the jurisprudential and legal fundamentals of the extent of legal protection of parents against domestic violence.