نویسندگان:

¹دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز

چکیده فارسی: هدف: هدف پژوهش تدوین و اعتبار سنجی برنامه فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک با آسیب شنوایی بود. روش پژوهش: پژوهش به شیوه کیفی-کمی انجام شد. جامعه تحقیق مادران دارای کودک با آسیب شنوایی در شهرستان‌های ساری و میان‌دورود بود. در بخش کیفی از شیوه نمونه گیری هدفمند تا حد اشباع استفاده شد. شیوه نمونه گیری در بخش کمی بصورت در دسترس بود و 16 نفر از مادران انتخاب شدند. ابزار مصاحبه غیرساختاریافته بود. برای تأمین روایی و پایایی، مصاحبه‌های ثبت شده همراه با مضمون بدست آمده از آن‌ها، در اختیار مصاحبه شوندگان قرار گرفت و از شیوه اطمینان پذیری از داده‌های استخراج شده منطبق از مصاحبه‌های صورت پذیرفته، استفاده بعمل آمد. برای تأمین اعتبار از شیوه انتقال پذیری استفاده شد. پایایی کل دو کُد گذار برابر 90/0 می‌باشد. برای تعیین اعتبار و برازش مولفه‌های برنامه از نرم‌افزار‌26 SPSS و Amos استفاده شد. یافته‌ها: با عنایت به مصاحبه‌ها و پیشینه‌های پژوهش، برنامه فرزندپروری مذکور در 10 جلسه تدوین شد که عبارت است از: پذیرش مشکل ناشنوایی فرزند، بهره گیری از تجربیات مادران دارای فرزند ناشنوا، آشناسازی مادران با نحوه مراقبت از فرزند ناشنوا، آشنا سازی با شیوه‌های کنترل هیجان، آشنا سازی با شیوه‌های رفع احساس درماندگی، آشنا سازی با راهکارهای ارتباط با فرزند ناشنوا، تعامل با فرزند، آشنا سازی با شیوه‌های رفع احساس خستگی، رفع احساس ناامیدی، برطرف سازی احساس تنهایی کودک. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان دهنده اعتبار و برازش مولفه‌های تدوین شده برنامه فرزندپرورش مبتنی بر تجارب زیسته مادران بود.

Developing and validating a parenting program based on the lived experiences of mothers with hearing impaired children

English Abstract: Aim: The purpose of the research was to develop and validate a parenting program based on the lived experiences of mothers with hearing impaired children. Method: The research was conducted in a qualitative-quantitative way. The research community consisted of mothers with hearing impaired children in Sari and Miandorud cities. In the qualitative part, the purposeful sampling method was used until saturation. Sampling method was available in quantitative section and 16 mothers were selected. The interview tool was unstructured. In order to ensure validity and reliability, the recorded interviews along with the content obtained from them were provided to the interviewees and the method of reliability of extracted data according to the conducted interviews was used. Transferability method was used to provide validity. The total efficiency of two encoders is equal to 0.90. SPSS 26 and Amos software were used to determine the validity and suitability of program components. Results: Based on the interviews and the background of the research, the mentioned parenting program was compiled in 10 sessions, which consists of: accepting the child's deaf problem, using the experiences of mothers with deaf children, familiarizing mothers with how to care for a deaf child, Acquaintance with methods of emotion control, familiarization with ways to relieve the feeling of helplessness, familiarization with ways to communicate with a deaf child, interaction with the child, familiarization with ways to relieve the feeling of fatigue, relief from the feeling of hopelessness, relief from the child's feeling of loneliness. Conclusion: The research results showed the validity and appropriateness of the compiled components of the parenting program based on the lived experiences of mothers.