نویسندگان:

چکیده فارسی: هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل ساختاری برای پیش­‌بینی پیشرفت تحصیلی از طریق سبکهای فرزندپروری و تعامل والد- فرزندی در دانش آموزان دوره متوسطه دوم بوده است. جامعه پژوهشی شامل همۀ دانش آموزان دختر و پسر پایه‌­های دهم و یازدهم دوره متوسطه شهر تهران به تعداد 123240 نفر در سال تحصیلی 96-1395 بوده که از میان آنها 400 نفر(220 دختر و 180 پسر) با بهر‌ه‌­گیری از فرمول مورگان به روش نمونه‌­گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند و به پرسشنامه های سبکهای فرزندپروری بامریند(1973) و مقیاس رابطه والد- فرزند(فاین و همکاران، 1983) پاسخ داده اند. نتایج این پژوهش نشان داد که سبک فرزندپروری اقتداری تأثیر مستقیم مثبت و معنادار بر پیشرفت تحصیلی دارد. سبک فرزندپروری استبدادی تأثیر مستقیم منفی و معنادار بر پیشرفت تحصیلی دارد، در حالی­‌که سبک فرزندپروری سهل­ ا‌‌نگار تاثیر مستقیم منفی و غیرمعنادار بر پیشرفت تحصیلی دارد. همچنین، ضرایب همبستگی میان ابعاد تعامل والد- فرزند و پیشرفت تحصیلی نشان داد که عاطفه مثبت مادر، ارتباط یا گفت و شنود و همانندسازی مادر همبستگی مثبت و معنادار با پیشرفت تحصیلی دارند، در حالی‌­که آزردگی/سردرگمی نقش همبستگی منفی و معنادار با پیشرفت تحصیلی دارد. همچنین، عاطفه مثبت پدر، ارتباط یا گفت و شنود و مشارکت پدر، همبستگی مثبت و معنادار با پیشرفت تحصیلی دارند، اما، خشم پدر همبستگی منفی و معنادار با پیشرفت تحصیلی دارد.    

A Structural Model to Predict Academic Achievement based on Parenting Styles and Parent-Child Relationship among High School Students

English Abstract:   The purpose of this research was to develop a structural model for predicting academic achievement based on parenting styles and parent-child relationship among high school students. The statistical population of the study was comprised of all male and female 10th and 11th graders in Tehran in school year 2016-17 (123240 students). To draw the sample, random multi-stage cluster sampling method was utilized and 400 students (220 girls and 180 boys) were selected based on Morgan’s formula. The instruments included Parental Authority Questionnaire (Baumrind, 1973) and the Parent-Child Relationship Survey (Fine et al., 1983). The results indicated that authoritative parenting style had a significant, positive effect on students’ academic achievement. Authoritarian parenting style had a significant, negative effect on academic performance, while indulgent parenting style had a non-significant, negative impact on academic achievement. As to dimensions of mother-child relationship, positive correlations were observed between positive affect, communication, identification and students’ academic achievement, whereas resentment/role confusion had a significant, negative association with academic performance. With regard to components of father-child relationship, communication, positive affect, and interaction had significant, positive associations with academic achievement, while father's anger was negatively associated with academic performance.                                                                

Keywords: parent-child relationship , parenting styles , academic achievement .