نویسندگان:

حمید رفیعی هنر¹ ، صدیقه مشایخی² ، مهین محمدی³ ، فرزانه حکمت نژاد⁴ .

¹استادیار گروه اخلاق. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، قم، ایران.

²دانشجوی فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

³استادیارگروه حقوق، واحد فراهان، دانشگاه آزاد اسلامی، فراهان، ایران

⁴استادیارگروه حقوق، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران استاد مشاور

چکیده فارسی: امر به معروف و نهی از منکر از واجبات ضروری دین اسلام است و این فریضه به حدی مورد تاکید قرار گرفته استکه سعادت جامعه را در گرو آن و ترک آن را موجب گمراهی و شقاوت دانسته اند امر به معروف و نهی از منکر از گسترهی زیادی برخوردار است و به همین علت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظارت همگانی، به موضوعاصل هشتم در آمده است در نظام جمهوری اسلامی ایران با پیروزی انقلاب اسلامی، در راستای اسلامی کردن قوانین وورود وظایف اسلامی به چارچوب قوانین، امر به معروف و نهی از منکر در قالب وظیفه دینی به شکل قاعده حقوقی درآمد ودر اصل هشتم قانون اساسی به عنوان وظیفه ای همگانی مطرح گردید امر به معروف و نهی از منکر سرسلسله ی مباحثاخلاقی اجتماعی است امر به معروف و نهی از منکر از فروع دین و فریضه ای الهی و بنا به عقیده ی عموم اندیشمندانشیعه واجب کفایی است در زمان برپایی حکومت اسلامی، احیای این فریضه بر جامعه ی اسلامی لازم است در برخی ازآیات قرآن کریم به اقامه ی این فریضه امر شده است و از دیگر سو، پاره ای از آیات قرآن فرد ر ا مسئول اعمال خود می داند ومی گوید گمراهی و هدایت دیگران به فرد ضرری نمی رساند این پژوهش با روش تحقیق ترکیبی با هدف تبیین عواملی منجربه فراموش شدن فریضه واجب امر به معروف و نهی از منکر در بستر قوانین فقهی و حقوقی به رشته تحریر درآمد در پایاننیز فقد قانون و عدم وجود ساز و کارهای قانونی مکفی از دلایل اصلی به فراموشی سپردن شدن فریضه امر به معروف و نهیاز منکر به عنوان نتیجه برشمرده شد همچنین از نظر فقهی نیز با خلاء هایی در رابطه با عمل به این فریضه به تناسب نیازهایجوامع امروز ، به عنوان عللی از به فراموشی سپرده شدن آن می شود روبرو می باشیم

کلمات کلیدی: حقوق ، فقه ، امر به معروف ، نهی از منکر ، فریضه .