نویسندگان:
سیف اله احدی1 ، کیانا زهری2 ، علی زارعی3 ، مریم پناهی زاده4 ، غزاله سادات بابایی سنگدهی5 .1دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
2کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اجا، تهران، ایران
3دانشجو کارشناسی ارشدبیوشیمی بالینی، مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی پزشکی ،دانشگاه علوم پزشکی آجا،،تهران،ایران
4کارشناس ارشد فلسفه، مدرس دانشگاه،دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اجا، تهران، ایران
5کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اجا، تهران، ایران
چکیده فارسی: زمینه وهدف: جامعه امروزی همراه با پیشرفت علمی و دگرگونی در روابط و مناسبات اجتماعی خود، با موضوعات جدیدی مواجه می شود، روش های نوین درمان ناباوری از مسائلی است که چالش های جدی به همراه داشته است امروزه به کمک پیشرفت های چشم گیر در زمینه علوم پزشکی، خصوصا رشد علم ناباروری، ایجاد توانمندی های خارق العاده در علم بیولوژی انسانی و فراهم شدن فنون و تکنیک های مختلف مرتبط به تناسل، موضوع و مشکل ناباروری زنان و عقیم بودن زوجین از طریق تحصیل گامت نر و ماده و تلقیح آنها به صورت تفکیکی یا ترکیبی جنینی با ابزار پزشکی در اغلب کشورها تا حد زیادی حل شده است اهدای اسپرم هرچند پیشینه زیادی ندارد اما ابعاد اجتماعی، قانونی ، اخلاقی و شرعی آن قابل تامل است یک دین جامع وکامل در همه شرایط و ادوار تاریخی می تواند پاسخگوی نیازها و سوالات پیروان خود بوده و متضمن سعادت دنیوی و اخروی آنها باشد بنابراین این مطالعه به بررسی ابعاد فقهی وحقوقی اهدا اسپرم از دیگاه فقه شیعه پرداخته است روش شناسی: مطالعه ی حاضر یک مطالعه ی مروری بوده و با روش کتابخانه ای و اهتمام بر کتب مذهبی و احادیث با جستجو در منابع کتابخانه ای و الکترونیکی , Magiran Iran doc ,Sid و موتور جستجوی Google Scholar با کلمات کلیدی ناباروری ، اهدا اسپرم، فقه تشیع بدون محدودیت زمانی انجام گرفت یافته ها: با توجه به جوانبی که پیرامون مسائل قانونی و فقهی اسپرم اهدایی وجوددارد ، خلا و کمبودهایی در مورد مشاوره قانونی و فقهی برای دریافت کنندگان واهداکنندگان وجود دارد روش اهدای اسپرم به لحاظ قانونی در ایران پذیرفته شده است اما به دلیل فقدان یک قرارداد معین و نبود یک قانون خاص پیرامون اهدای اسپرم و مسائل حقوقی دریافت کنندگان و اهداکنندگان دارای ابهاماتی است لذا قانون ایران درمورد اهدای اسپرم سکوت اختیار کرده است و نیاز به اصلاحلاتی دارد وفقهای معاصردرمشروعیت این موضوع نیزاختلاف نظر دارند بحث ونتیجه گیری: دررابطه با اهدای اسپرم قانون مشخص ودقیقی درمیان فقهای تشیع وجود ندارد کسانی که اقدام به اهدای اسپرم و یا دریافت آن اقدام می کنند باید با موازین مسائل مانند نسب، ولایت، حضانت، نفقه، محرمیت ونکاح آشنایی پیدا کرده تا ازنظر شرعی دچار مشکل نشوند