چکیده فارسی: هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل مولفه‌های عوامل جامعه شناختی اشتغال دو قشر آسیب‌پذیر(زنان سرپرست خانوار و معلولین) انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضربه لحاظ هدف کاربردی و با استفاده از تکنیک دلفی انجام شده، جامعه آماری مشتمل بر۱۳ نفر از متخصصان حوزه اشتغال و جامعه شناسی برای نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش آنتروپی شانون وآماره‌های توصیفی (میانگین، فراوانی و...) بهره گرفته شده است. یافته‌ها: اعضای پانل دلفی با تعیین و تحلیل مشکلات اشتغال معلولین و زنان سرپرست خانوار مطرح کردند که در ۵ بعد و ۱۸ مولفه موضوعی تدوین گردید. براساس یافته‌های پژوهش، اعضای پانل دلفی، در سه مرحله پرسشنامه در راستای اشتغال معلولین و زنان سرپرست خانوار مطرح کردند. نهایتاً بیشترین ضریب اهمیت را از نظر وزن‌دهی بعد روانشناختی با وزن دسته (۰۵۶۱۸/۰) و بعد فرهنگی با وزن دسته (۰۵۵۷۸/۰) دارا می‌باشد و کمترین امتیازنیزمربوط به بعد سیاسی با وزن دسته (۰۵۴۲۰/۰) است. همچنین بین مولفه‌های مورد بررسی، مولفه‌های استقلال شخصیتی با وزن (۰۵۶۴۵/۰)، حس خودکارآمدی با وزن (۰۵۶۳۳/۰) و تسهیلات نقدی و غیرنقدی (۰۵۶۲۸/۰) به ترتیب دارای بیشترین وزن‌دهی در زمینه اشتغال این دوقشر آسیب پذیر جامعه بودند. مولفه‌های اجرای سهمیه‌بندی با وزن (۰۵۳۰۹/۰) و امنیت اقتصادی با وزن (۰۵۴۵۱/۰) نیز به ترتیب دارای کمترین وزن‌دهی بودند. نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل نشان داد که ابعاد روانشناختی/فردی که شامل مولفه‌های: استقلال شخصیتی، حس خودکارآمدی، روحیه مشارکت جمعی و امنیت روانی است مهمترین بعد تاثیرگذار در اشتغال زنان سرپرست خانوار و معلولین می‌باشد.
Development of a model of the components of sociological factors affecting the employment of two vulnerable groups (female heads of households and people with disabilities)
English Abstract: Aim: The current research aimed to develop a model of the components of sociological factors affecting the employment of two vulnerable groups (female heads of households and people with disabilities). Methods: This applied research utilized the Delphi technique and involved a sample of 13 experts in the fields of employment and sociology. The data analysis was conducted using Shannon's entropy method and descriptive statistics (mean, frequency, etc.). Results: The Delphi panel members identified and analyzed employment issues for people with disabilities and female heads of households, which were compiled into 5 dimensions and 18 thematic components. Based on the research findings, the Delphi panel members proposed questionnaires in three stages related to the employment of people with disabilities and female heads of households. Ultimately, the psychological dimension was assigned the highest importance weight (0.05618) and the cultural dimension the second highest (0.05578), while the political dimension had the lowest weight (0.05420). Among the components examined, personal independence (weight 0.05645), self-efficacy (weight 0.05633), and cash and non-cash facilities (weight 0.05628) had the highest weightings in terms of employment of these two vulnerable social groups. The implementation of quotas (weight 0.05309) and economic security (weight 0.05451) had the lowest weightings, respectively. Conclusions: The findings indicated that psychological/individual dimensions, including components such as personal independence, self-efficacy, collective participation spirit, and psychological security, are the most influential factors in the employment of female heads of households and people with disabilities