نویسندگان:

زهره عباباف¹ ، عباسعلی ابراهیمی مهر² .

²استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج؛ یاسوج، ایران

چکیده فارسی: تحلیل و بررسی محتوای متون عرفانی نشان می دهد که مبانی فکری اغلب اهل معرفت، به شیوه های مختلف تحت تاثیر قرآ ، ن سنت نبوی و معارف اهلبیت ع واقع شده و این عوامل به عنوان خاستگاههایی مهم و اثرگذار، به طور گسترده در این متون مورد توجه و تمثل قرار گرفته است این اثرپذیری درمنابع مکتوب دوره های نخست عرفان و تصوف اسلامی نمایان است و در این میان کلام امام علی ع که مبانی و دستمایه های خود را در عرصه تفکر واندیشه از قرآن و سنت پیامبر ص گرفته، پس از کلام مقدس وحی بیشترین تاثیر را بر شعر و ادب عرفانی داشته است علاوه بر محتوای عمیق، جنبه هایبلاغی و ادبی کلام امام علی ع عامل مهمی بوده تا ادبا، شعرا و نویسندگان بزرگ ادب عرفانی در طول تاریخ آن را مورد استفاده و استناد قرار دهند تعبیرات صوفیه از کلام امام علی ع ، گاه مبتنی بر زبان عبارت، استشهاد و تفسیر است و بیشتر جنبه تعلیمی دارد و گاهی حاصل ذوق و درک باطنی ایشان است که از راه تصفیه درون حاصل شده و به زبان اشارت بیان می شود از میان متون نثر عرفانی در قرن ششم هجری، کشف الاسرار میبدی از پرمعناترین متون عرفانی ادب فارسی است که از کلام امام علی ع اثر پذیرفته است با توجه به آمیختگی زبان عبارت و اشارت در تفسیر میبدی و نیز پیوند ناگسستنی اندیشه های این اثر با کلام امام علی ع ، پژوهش حاضر به بررسی چگونگی حضور کلام امام علی ع در نوبت های دوم و سوم این اثر می پردازد یافته های پژوهش نشان می دهد استفاده میبدی از کلام امام ع در نوبت دوم بیشتر به شیوه استشهاد و استفاده از زبان عبارت است و در نوبت سوم غلبه بر تاویل و بهره گیری از ظرافت های ادبی ست

کلمات کلیدی: تفسیر ، امام علی ع ، بازتاب ، کشف الاسرار میبدی ، تاویل .