چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر سبکهای اسنادی دانش‌آموزان بود. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل همۀ دانش‌آموزان دختر سال سوم دبیرستان مریم شهرستان خرمشهر بوده که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بوده اند. آزمودنیهای پژوهش شامل 30 دانش‌آموز دختر بود که از میان دانش‌آموزان دبیرستان مریم خرمشهر به صورت تصادفی ساده، انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. برای اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه سبک اسنادی سلیگمن(1984) استفاده شده است. همچنین گروه آزمایش تحت تأثیر پروتکل درمانی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی طی هشت جلسه نود دقیقه ای در دو ماه قرار گرفتند. برای تحلیل داده‌ها از روشهای آماری توصیفی(میانگین، انحراف معیار و واریانس) و در بعد استنباطی از روش تحلیل کوواریانس (ANCOVA) استفاده شده است. نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در درماندگی آموخته‌شده دانش‌آموزان مؤثر بوده است، به‌طوری‌که سبب افزایش سبک اسناد رویدادهای منفی و مثبت دانش‌آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است(0/05≥p). بنابراین تمرینهای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، با افزایش آگاهی افراد نسبت به لحظه حال بر نظام شناختی و پردازش اطلاعات دانش آموزان و نیز عملکرد آنها تاثیری مثبت دارد. از این رو پیشنهاد میشود که کارگاههای آموزشی ذهن آگاهی و دوره‌های ضمن خدمت برای معلمان و مشاوران جهت آشنایی با ذهن آگاهی و اجرای هر چه بهتر آن در مدارس و مراکز مشاوره وابسته به آموزش پرورش برگزار شود.
Effects of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Attributional Styles of Students
English Abstract: The purpose of this study was to investigate the effects of mindfulness-based cognitive therapy on attributional styles and learned helplessness of students. This quasi-experimental research had a pretest-posttest control group design. The statistical population of the study comprised all eleventh grade female students in Maryam high school in Khorramshahr enrolled in academic year 2015-2016. The sample consisted of 30 female students who were selected through simple random sampling method and assigned to experimental and control groups (15 students in each group). The instrument included Seligman Attributional Style Questionnaire (1984). The experimental group received mindfulness-based cognitive therapy in 8 ninety-minute sessions. The obtained data were analyzed via descriptive (mean, standard deviation, and variance) and inferential statistics (ANCONA). The results showed that mindfulness-based cognitive therapy was effective in reducing students’ learned helplessness and it increased attributional styles for positive and negative events in the experimental group compared to the control group (p≤0.05). This intervention has positive impacts on students’ cognitive and information processing systems and boosts their performance through increasing individuals’ focused awareness on the present moment. Hence, it is suggested that workshops and in-service training courses be held in schools and counseling centers to familiarize teachers and counselors with mindfulness-based cognitive therapy.
Keywords: students , mindfulness-based cognitive therapy , learned helplessness , attributional styles .