نویسندگان:
مجید حبیبیان نقیبی1 ، مرتضی اسدیان لالیمی2 ، محمدعلی زحمتکش3 .1استادیار دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی ره
2طلبه سطح سوم حوزه علمیه قم کارشناسی ارشد
3کارشناسی ارشد دانشگاه قم
چکیده فارسی: مبادله کالا، نقش بسیار اساسی در زندگی بشر داشته و شکل آن دچار تغییرات فراوانی شده، تا بشر بتواند به راحت ترین و امن ترین شیوه ممکن، نیازهای خود را برطرف نماید؛ سال ۲۰۰۹ میلادی اقتصاد دنیا شکل جدیدی از معاملات را به خود دید که مشکلات دیگر معاملات را نداشت و توسط crypto currencys یا رمزارزها انجام می شد؛ رمزارزها به دلیل استفاده از فناوری نظیر به نظیر و عدم توانایی مداخله توسط دولتها و بانک ها و همچنین عدم نیاز به واسطه مرکزی و اینکه تمامی فعالیت ها مانند انتشار، پردازش و اعتبار سنجی معاملات توسط شبکه انجام می شود، به تدریج توانسته است جایگاه بسیار مهمی در مناسبات و معاملات پیدا کند یکی از مطرح ترین اقسام رمزارزها بیتکوین است که امروزه با آن معاملات بسیاری انجام می شود و توانسته است سهم بسزایی را در جوامع اسلامی و غیر اسلامی بدست آورد و حجم عظیمی از منابع مالی را به خود اختصاص دهد؛ به همین دلیل لازم است که فقه پویای اسلام نیز موضع خویش را نسبت به این مساله مستحدثه مشخص نماید گرچه فقها چالش هایی را درباره معامله با رمزارزهایی مانند بیتکوین مطرح نموده اند، اما عمده اشکالات آنان متوجه غرری بودن این نوع از معامله است که البته به صورت تطبیقی در این موضوع پژوهشی صورت نگرفته است؛ بنابراین در این پژوهش ابتدا به نظرات فقها درباره غرر خواهیم پرداخت و سپس آن را بر معامله با رمزارزها با محوریت بیتکوین منطبق خواهیم کرد تا به نظر اسلام درباره غرری بودن یا نبودن معامله به واسطه رمزارزها دست یابیم