چکیده فارسی: هدف از تحقیق حاضر حقیقت عذاب برزخ از منظر آیات و روایات می باشد با واکاوی مفهوم عذاب در آیات قرآن و روایات متعدد که از امامان به یادگار مانده است می تواند بیان نمود که در تمام عوالم هستی عالم مادی، برزخ و قیامت انسان دارای بدن است و در هیچ عالمی بی بدن نیست؛ به دلیل این که روح حقیقتی است عین تعلق به بدن و در متن و ذات روح، تعلق به بدن خوابیده است از این رو، ممکن نیست که روح باشد و بدنی در کار نباشد پس اگر انسان در عالم طبیعت، برزخ و قیامت، دارای روح است که هست واجد بدن نیز خواهد بود بنابراین با توجه به حضور بدن در برزخ می توان وجود عذاب در عالم برزخ را توجیه کرد و حال اینکه جنس و حقیقت این عذاب در عالم برزخ چیست باید ابراز داشت که با این که وقتی نفس مجرد شد یعنی از بدن جدا گردید و از موانع و شواغل سرگرم کننده که در دنیا داشت فارغ گردید اما صفات و ملکات به شکل واقعی خود همراه انسانند نه به شکل دنیایی و ظاهری» از همین جا روشن می گردد که ملکات رذیله در برزخ با دنیا فرق دارند در برزخ شکل واقعی آنها ظاهر می گردد که نوعی عذاب برای اهل برزخ است نتایج بررسی های مختلف در مجموع آیات، و روایات و دلایل عقلی مبنی بر این است که در برزخ عذاب های مختلفی وجود دارد که گاهی به شکل عذاب های روحانی و حسرت است و گاهی به شکل عذاب های جسمانی مانند خوردنی ها و نوشیدنی های جهنمی جهنم برزخی و غیره که البته تمام این عذاب ها نتیجه ی اعمال انسان ها در دنیاست که در آنجا صورت باطنی آن ظاهر می گردد