چکیده فارسی: پرسشگری کودکان سرآغاز آگاهی و تفکر میباشد که خانواده در آن نقش اساسی دارد. نگرش بدبینانه و بدون حساسیت نسبت به این مسأله، موجب سرکوب حس پرسشگری کودکان می‌شود. هدف از این پژوهش، شناسایی موانع خانوادگی مؤثر بر پرسشگری دانش‌آموزان دوره ابتدایی بود. مطالعه حاضر، مطالعه‌ای توصیفی- تحلیلی است که با رویکرد اکتشافی اجرا شده است. برای گردآوری داده‌ها، نمونه‌ای به حجم 427 نفر از میان جامعه آماری 15696 نفری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی استان قم با استفاده از جدول کرجسی- مورگان و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله ای انتخاب شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته است. برای بررسی روایی ابزار، پرسشنامه‌ها در اختیار اساتید دانشگاه و کارشناسان مرتبط قرار داده شد. پس از انجام دادن تغییرات و اصلاحات پیشنهادی، روایی ابزار مذکور تأیید شد و پایایی آن نیز با روش آلفای کرونباخ 79/0 به دست آمد. داده‌های پژوهش با نرم افزار SPSS و روش تحلیل عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان دادند که عامل «عدم تشویق فرزندان برای پرسیدن سؤال و همراهی نکردن آنان در مسائل علمی» با بار عاملی 2/964 و واریانس تبیینی 19/429درصد، در اولویت اول و «سخت‌گیری و کنترل شدید فعالیتهای فرزندان در منزل» با بار عاملی 0/755 و 6/086 درصد واریانس تبیینی در اولویت آخر قرار گرفته است. به‌طورکلی نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که خانواده به مثابه مرکز اصلی اندیشه، تفکر و پرسشگری کودکان نتوانسته است کارکرد و نقش اصلی خود را ایفا کند.
Identifying Family Barriers to Student Questioning in Primary School
English Abstract: Children’s questioning is the beginning of awareness and thinking and the family plays a significant role in its development. Negative or neutral attitude towards this issue hinders children’s questioning. This study aimed to identify family barriers to student questioning in primary school. This was a descriptive-analytical study which was carried out with an exploratory approach. The population of the study comprised all sixth grade students in Qom (N= 16150). Using Krejcie and Morgan table and multi-stage cluster sampling method, 427 students were selected as the sample. The instrument included a researcher-made questionnaire on family barriers to student questioning. The validity of measure was evaluated by academics and experts and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha test (0.79). The collected data were analyzed by factor analysis. The results showed that “not encouraging children to ask questions and not assisting children in scientific issues” (factor loading= 2.964 and explained variance=19.429 percent) and “rigor and strict control of children’s activities at home” (factor loading=0.755 and explained variance= 6.086 percent) were the most and least influential barriers to student questioning. In general, the findings indicated that the family has failed to fulfill its significant role in promotion of children reflection, critical thinking, and questioning.
Keywords: primary school , family barriers , student questioning .