نویسندگان:
عباس یوسفی تازه کندی1 ، حدیث شهرکی2 .1مربی علوم و قرآن و حدیث دانشگاه علوم قرآنی
2دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، گرایش تفسیر قرآن مجید
چکیده فارسی: گناه در لغت فارسی به معنی جرم خطا و نافرمانی بکار برده شده است و در عربی به ذنب و معصیت بکار برده شده، ریشهگناهان هوای نفس، دنیاگرایی ، شیطان است واژه توبه از توب گرفته شده که به معنی بازگشت است و در پاره از محاوراتنام توبه به پشیمانی نیز اطلاق می شود اقسام توبه عبارتند از: توبه عام، خاص، خواص می باشد و اقسام توبه کنندگان دارایچند مرتبه است 1 گروهی که توبه کرده اند و تا آخر عمر استقامت کرده اند 2 گروهی که توبه کرده و استقامت ورزیده ولیبدون عمد و قصد عمدی گناهی از آنها صادر می شود 3 گروه توبه کرده مدتی استقامت ورزیده ولی شهوت بر آنها غلبه میکند و مرتکب گناه می شوند استغفار به معنای درخواست مغفرت از ریشه «غ ف ر» به معنای پوشش است و استغفار انواعیدارد که شامل 1 استغفار واجب 2 استغفار مستحب 3 استغفار حرام استغفار دارای شرایط و مراحلی دارد که در سخنی ازامام علی علیه السلام دارای ۶مرحله است و برترین زمان استغفار سحرگاهان است و پذیرش آن از سوی خداوند حتمیاست بین توبه و استغفار سه رابطه ای وجود دارد که علاوه بر این رابطه تفاوت های بین استغفار و توبه است استغفار توقف درمسیر گناه است و توبه بازگشت به سوی خداست و این توقف بر توبه تأخر دارد و از استغفار در آیات و روایات مطالبزیادی گفته شده است امام علی علیه السلام استغفار را این چنین تعریف می کند استغفار همچون امور معنوی دیگر دارایقانون مخصوص به خود است و امام علی علیه السلام استغفار را بهترین توسل می داند علما دیدگاه ها و نظریات مختلفیدرباره استغفار داده اند از جمله این علما نظر امام خمینی رحمه الله و حضرت امام خامنه ای و می باشد پیامدهای استغفاردر نهج البلاغه عبارتند از: 1 معنوی 2 مادی موانع قبولی استغفار: نفاق و دورویی شرک به خدا غرور هواپرستی می باشد بهترین راهکارهای استغفار سه دسته هستند: 1 ذکر 2 نمازها 3 روزه، و در طول تاریخ نمونه هایی از انسان های وارسته رامشاهده کرده ایم که استغفار در برنامه های معنوی آنها مانند نور می درخشیده است که از جمله آنها 1 حضرت زهرا سلامالله علیها 2 استغفار فرشتگان بر سر زائرین قبر امام حسین علیه السلام می باشد برای استغفار شبهاتی مطرح شده است