نویسندگان:

زری پاسبان ذوقی¹ ، محمدعلی آقاپورتاجانی² ، پیمان پاسبان ذوقی³ .

¹کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی،

²کارشناسی آموزش ابتدایی،

³دانشجوی دکتری زبان ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خدابنده زنجان، ایران

چکیده فارسی: مرثیه در اوان پیدایش و گسترش شعر فارسی پا به پای مضمون های دیگر ادبی به تقلید از شعر عربی به وجود آمدو درگذرزمان انواع گوناگونی به خود گرفته وارتباط تنگاتنگ مرثیه باعواطف وتجربه های شاعر،جوشش از عمق قلب آدمی ،صداقت و دوری از ریا و نداشتن انگیزه های مادی در سرودن رثا ،تناسب موضوع آن با عاشورا باعث شد تا شاعران بیش از هر نوع شعری ،مرثیه را مناسب ترین قالب برای بیان اندیشه های خود درباره عاشورا بدانند مرثیه چنان در تار و پود مردم هر منطقه و در آداب و رسوم آنها تاثیر گذاشته که از بسامد بالایی برخوردار است و نمونه بارز آن محتشم کاشانیست که شاعری خلاق ،معتدل ،پرسخن است گاهی شعر صرف نظر از طبیعی بودن یا غیر طبیعی بودنش،بر یکی از پایه های استدلالی یا تخیلی و عاطفی تاکیدی بیشتر دارد از این رو جلوه برخی از این پایه ها در شعر محسوس تر است و حتی در اوج است مرثیه در زبان عربی، فارسی یا هر زبان دیگری شکلی خاص از شعر است که در آن عنصر عاطفه یا تخیل و احساس بر جنبه عقلی و استدلالی غلبه می کند و سر انجام این عناصر در کنارمنطق شعری با یکی از شکل هایش ظاهر می شود

کلمات کلیدی: مرثیه ، مرثیه سرایی ، رثا و شعر رثایی .