نویسندگان:

چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه برنامه درسی پنهان و چهار مؤلفۀ آن (تعامل معلمان با دانش آموزان، قوانین و مقررات مدرسه، روشهای تدریس معلمان و روشهای ارزشیابی) با هوش هیجانی دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و جامعه مورد مطالعه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 95-1394 بوده است. حجم نمونه آماری مطابق فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد و روش نمونه‌­گیری خوشه ای تصادفی بود.  باتوجه به گستردگی جامعۀ آماری، شهر تهران به 5 خوشه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد و از هر خوشه یک منطقه و از هر منطقه 2 دبیرستان و از هر مدرسه 2 کلاس به طور تصادفی انتخاب شد.  برای  گردآوری داده­‌ها از پرسشنامه محقق­‌ساخته برنامه درسی پنهان و پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن (1997) استفاده شد. برای روایی محتوایی، پرسشنامه­‌ها در اختیار 10 نفر از متخصصان قرار گرفت و پس از اعمال نظرات آنان، تأیید شد. برای محاسبه پایایی تعداد 30 پرسشنامه در گروه نمونه آماری اجرا و ضرایب محاسبه گردید. چون نتایج در همه  موارد بیش از 0/7 بود، پایایی پرسشنامه­‌ها تاییدشد. تجزیه وتحلیل داده­‌ها با آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون و با نرم افزار SPSS  انجام شد. یافته­‌های پژوهش نشان دادند که از مؤلفه­‌های مورد مطالعه برنامه درسی پنهان به جز قوانین و مقررات، سه مؤلفه روشهای تدریس، روشهای ارزشیابی و تعامل معلمان و دانش آموزان با هوش هیجانی دانش آموزان دارای رابطه مثبت و معنادارند.    

An Investigation of the Relationship between Hidden Curriculum and Students’ Emotional Intelligence

English Abstract:   The purpose of this study was to determine the relationship between hidden curriculum, its four components (teacher-student interaction, school rules and regulations, teaching methods, and evaluation methods), and students’ emotional intelligence. The research method was descriptive and correlational and the population of the study comprised senior high school girls in Tehran in academic year 2015-2016. The sample size was determined to be 384 according to Cochran’s formula and random cluster sampling method was utilized. More specifically, Tehran was divided into 5 clusters of north, south, east, west and center. Next, from each cluster one region, from each region, 2 high schools, and from each school, two classes were randomly selected. The instruments included Bar-On Emotional Quotient Inventory (1997) and a self-devised Hidden Curriculum Questionnaire. Ten experts examined the questionnaires and then confirmed their content validity. The questionnaires also had acceptable reliability indices (coefficients higher than 0.70). The obtained data were analyzed by Pearson correlation and regression analysis. Results demonstrated that three components of hidden curriculum, i.e., teaching methods, evaluation methods, as well as teacher-student interaction, had a positive, significant relationship with students’ emotional intelligence. No association was observed between school rules and regulations and students’ emotional intelligence.       

Keywords: female students , senior high school , emotional intelligence , hidden curriculum , curriculum components .