نویسندگان:

نیر پورآقا¹ ، مصطفی صادقی نژاد پاریزی² .

¹کارشناسارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پرند، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، پرند، ایران

چکیده فارسی: تراکم کار در دادگاه های دولتی و تبعات ناشی از آن و مزایایی که حل و فصل اختلافات در خارج از دادگاه ها برای دولت ها و به ویژه طرفین اختلاف در بردارد سبب رونق بیش از پیش و ایجاد و به کارگیری شیوه های جدید حل اختلاف توصیف می گردند مصالحه و شیوه های جایگزین یا روشهای غیرقضایی حل اختلاف گردیده است که با عنوان کلی صلح و سازش یکی از این شیوه هاست مصالحه نیز در لغت به معنای با هم آشتی و سازش کردن و در اصلاح فرآیندی است که طی آن شخص ثالث به منظور ایجاد تفاهم بین طرفین دعوا، سعی می نماید اختلاف آن ها را دوستانه حل و فصل نماید هدف مقاله حاضر با روشی توصیفی و تحلیلی بررسی مصالحه به عنوان روش غیرقضایی حل اختلاف در نظام حقوقی ایران است حال سوالی که در اینجا مطرح می گردد این است که مفهوم مصالحه، سیرتاریخی، عناصر، ویژگی ها و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران چیست نتایج بیانگر این است که مصالحه به عنوان روش غیرقضایی حل نزاع و اختلاف علیرغم شباهت زیاد با سایر شیوههای غیرقضایی حل اختلاف از جمله؛ داوری، میانجیگری و کارشناسی، با آن ها تفاوت جدی دارد مصالحه در ایران دارای قدمت دیرینه بوده و عموما سری و فاقد تشریفات و مبتنی بر اصول انصاف، بی طرفی و مشارکت حداکثری طرفین دعواست عناصر مصالحه نیز تراضی، وجود حق مورد نزاع و گذشت متقابل است مصالحه دراموری که خلاف نظم عمومی، اخلاق حسنه و قواعد آمره هست، امکان پذیر نبوده و در برخی قوانین ماهوی و شکلی ایران به مصالحه اشاره گردیده است

کلمات کلیدی: صلح و سازش ، مصالحه ، روش های غیرقضایی حل اختلاف ، قوه قضاییه ، ازدواج .