نویسندگان:

¹کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده فارسی: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی کنش‌های رفتاری مربوط به حجاب در واقعة عاشورا و نتایج تربیتی حاصل از آن به منظور برجسته کردن الگوهای رفتاری آن در شرایط کنونی برای مردان و زنان جامعه است. پژوهش با روش توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی انجام گرفت و در مراحل انجام پژوهش، نخست معنای حجاب در قرآن بررسی شد، آن‌گاه کنش‌های رفتاری مرتبط با حجاب در موقعیت‌ها و اوضاع قبل، حین و پس از واقعة عاشورا توصیف شد. در پایان، تحلیل‌های لازم به منظور شناسایی نتایج تربیتی حجاب با زمینه قرار دادن واقعة عاشورا به عمل آمد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد در واقعة عاشورا زنان و مردانی حضور داشته‌اند که حفظ و رعایت حجاب برای آنان در هر وضعیتی - اعم از عادی و بحرانی - از مهم‌ترین اعمال و رفتارها به شمار آمده است. رفتارهای مرتبط با حجاب، افزون بر حیث رعایت شرایع دینی از سوی بانوان و مردان واقعة عاشورا، نتایجی تربیتی در بر دارد که برگرفته از مفهوم چندبعدی حجاب در قرآن است و توجه به آنها می‌تواند مجموعه‌ای از رفتارهای الگوساز را در ارتباط با حجاب برای زنان و مردان فراهم کند. ازجمله نتایج تربیتی می‌توان به رعایت مفهوم چندبعدی حجاب شامل حجاب در ظاهر، حجاب در دیدار، حجاب در گفتار و حجاب در رفتار بانوان حاضر در واقعة عاشورا اشاره کرد. توجه هم‌زمان به حفظ حجاب در وضعیت عادی و بحرانی و اشتمال دوجانبة آن برای زنان و مردان، پیوستگی در رعایت حریم و حجاب، ضرورت صیانت و رعایت حجاب از سوی مردان و زنان و ضرورت آموزش حجاب از دوران کودکی، از نتایج تربیتی دیگر حجاب در واقعة عاشوراست.

Behavioral Actions of Hijab in Tragic Event of Ashura and Its Training Consequences

English Abstract: The purpose of this research is the identification of behavioral actions related to hijab in tragic event of Ashura and its training results in order to make salient its behavioral patterns in favor of men and women in the present conditions of community. The research was done through descriptive- analytical methods. First, it was investigated the meaning of hijab in Holy Quran. Afterward, it was described the behavioral actions related to hijab in the conditions, before, while and after Ashura event. Finally, it was analyzed this event in order to identify the training results of hijab. The findings of research illustrates that in every normal and critical condition, keeping veil for men and women present in Ashura event was considered as the most important issue. The behaviors related to hijab include the consideration of religious laws by women and men in Ashura event as well as the training results acquired from the multidimensional concept of hijab in holy Quran and attention to them can provide a collection of exemplary behaviors pertaining to hijab for men and women. Of the training results, it can be referred to multidimensional concept of hijab including hijab in appearance, hijab in meeting, hijab in speech and hijab in the behavior of women in Ashura event. Simultaneous attention to keeping veil in normal and critical conditions and inclusion of both men and women, consistency of observing privacy and hijab, necessity of keeping veil by men and women, as well as the necessity of instruction of hijab since childhood is regarded as the other training results of hijab in Ashura event.