نویسندگان:

¹کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده فارسی: این پژوهش به بررسی ماهیت قوّامیت مرد در فقه شیعه می‌پردازد و تلاش می‌کند به این پرسش پاسخ دهد که «آیا ماهیت قوّامیتْ کارپردازی و عامل اجرایی بودن است یا نوعی ولایت؟». برای پاسخ به این پرسش در ابتدا دو آیه‌ «قوّامون» و «درجه» مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ سپس، روایاتی که رابطه زن و شوهر و احکام این رابطه را بیان می‌کنند تحلیل سندی و دلالی می‌گردند و در پایان، آثار قوّامیت در ابواب مختلف فقهی مرور می‌گردد. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که ماهیت قوّامیت نوعی از ولایت فقهی است که در آن نظر شوهر در برخی تصرفات همسر دخالت دارد.

the nature of superiority

English Abstract: This research investigates the quality of superiority of men in the jurisprudence of Shi’ah and tries to answer to this question whether the quality of superiority is executive or a kind of guardianship. To answer to this question, the first two verses of “superiors (qavvamun)” and “rank (darajeh)” are investigated. Then the narrations stating the relationship between husband and wife and the regulations related to it are analyzed on the basis of document and cause. Finally, the works of superiority in the diverse jurisprudential issues are reviewed. These studies clarify that the quality of superiority is a kind of jurisprudential guardianship in which the idea of husband will be significant in some wife’s affairs.