نویسندگان:

عبدالرفیع رحیمی¹ ، مریم طحان² .

¹استادیار گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی ره

²کارشناس ارشد تاریخ

چکیده فارسی: مهلب و خاندان وی از دیرباز در امور اداری سیاسی فعال بوده و در تاریخ خلیج فارس، خصوصا بصره و اهواز ایفای نقش نموده اند این خاندان را منابع اصالتا ایرانی معرفی کرده اند یکی از جلوه های تلاش مستمر آنان رویارویشان با خوارج است خوارج ازارقه سالیان متمادی سرزمین های اسلامی به ویژه مناطق جنوبی ایران را عرصه تاخت و تاز خود قرار داده و مسلمانان را تحت آزاد و اذیت قرار دادند مهلب تنها کسی بود که توانست با اتخاذ سیاستی دقیق به حیات فرقه افراطی ازارقه در حواشی خلیج فارس پایان دهد، لذا خاندان مهلب و خصوصا شخص مهلب بن ابی صفره بیشتر نبردها و منازعاتش به درگیری با ازارقه منحصر شد در باب فرقه ازارقه و انگیزه قیام های پیاپی آنان می توان اذعان نمود که این فرقه مدت زمان نزدیک به دو دهه دستگاه خلافت را به اقدامات خود مشغول داشت این مقاله بر آن است تا ضمن معرفی اختصاری برخی افراد و آحاد وابسته به خاندان مهلب، سرانجام نبردهای آنان با افراطی ترین فرقه خوارج را در سواحل شمالی خلیج فارس به ویژه بصره و اهواز به تصویر کشد و روند پیروزی خاندان مهلب را بیان نماید

کلمات کلیدی: خوارج ، اهواز ، خلیج فارس ، مهالبه ، امویان ، بصره ، ازارقه .