چکیده فارسی: اندیشه عزل و نصب ماکیاولی بر بستری از هست های تاریخی قرار دارد که سیمای انسان را به شدت بدنام و بدکاره نمایش داده است هدف این تحقیق، نقدی بر اندیشه سیاسی ماکیاولی از منظر آموزه های امام علی ع در نهج البلاغه است روش این تحقیق توصیفی تحلیلی است اندیشه سیاسی امام علی ع در نظام عزل و نصب کارگزاران از اتصال به نبوت و بر پایه قواعد انسانی و اخلاقی است این رویکرد دارای جامعیت فرازمانی و فرامکانی به قابلیت تعمیم عمومیت دادن است حضرت پای بندی به اصول اخلاقی را بر منافع سیاسی ترجیح می داد و حتی در شرایط حاد سیاسی مانند شورای شش نفره خلیفه دوم، حاضر نشد که دروغ بگوید برخلاف این دیدگاه و عملکرد، در نگاه ماکیاولی حقیقت فقط در حرف وجود دارد و در عمل معمولا غریزه میدان دار است انسان تاریخی معاصر ماکیاولی، انسان فاسقی دو شخصیتی یا چند شخصیتی است که مشخصه اش پیش از او، توسط فارابی بر اساس شواهد نظام کارگزارهای اموی و عباسی به طور ضمنی با ایماء و اشاره توصیف شده است