چکیده فارسی: این مقاله به موضوعی که در مکتب اخلاقی اسلام نخستین بار در احادیث امیر المومنین ع به صورت گسترده مطرح شده یعنی تاکید بر فضایل و محاسن اخلاقی خاص یا پرهیز از رذایل و قبا یح خاص برایگروههای ویژه مانند حاکمان، زنان، ثروتمندان، فقرا و فضایلی مانند سعه صدر مشورت و زهد برای حاکمان و قانون پذیری و نصیحت برای مردم تحت حاکمیت مثل غیرت و جبن برای زنان که امروزه بهاخلاق صنفی مشهور است می پردازد همچنین در ادامه به جنبه کاربردی اخلاق یعنی شیوه های کسب فضایل و دفع رذایل در نهج البلاغه مانند شیوه ی کسب ملکه ی جود و بخشش و حلم یا مقابله با ترس وکسالت پرداخته می شود در ضمن به شبهه نسبیت اخلاق که در ارتباط با مسئله مزبور مطرح شده جوابهایی ارائه شده و نیز بحث مزبور با مسئله اخلاق ابرمرد در برخی نظامهای اخلاقی مقایسه شده است