نویسندگان:
سیدحیدر شیرازی1 .1استادیار گروه زبان ادبیات عربی و معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه خلیج فارس
چکیده فارسی: دو مقوله ایثار و شهادت با فرهنگ قدسی جهاددر راه خدا گره خورده و در ادبیات اسلامی به خصوص دوره صدر اسلام نمود ویژهای داشته است در قرآن کریم، به اشکال گوناگون بر واژه جهاد ایثار وشهادت تأکید شده است ایثارگری و در پی آن جهاد و شهادت همواره بار مثبت و ایجابی نداشتهاند کلمهشهادتتعبیری است عام که هم مرگ طبیعی و همکشته شدن مؤمنین در صحنه نبرد را در برمیگیرد اذن صریح جهاد برای مسلمانان در اوائل دوره هجرت در حوزه جنگ سخت و اذن تلویحی جنگ نرم که بر اساس ترتیب نزولی سورهها در حوزه شعر و ادب در اواخر سوره شعراء یافت میشود از جمله اموری است که خداوند، پیامبر ص و شاعران مسلمان را رسماً به جهاد رسانهای و ادبیات سیاسی فرهنگی دفاع مقدس هدایت میکند شیوهای که پیامبر ص و اهل بیت ع بر آن تاکید داشته، و راه مبارزه با تهاجم فرهنگی و رسانه ای را برای بسیاری از شاعران متعهد شهادتطلب در صدر اسلام و در طول تاریخ باز کرد اولین سند جهادی و راهبردی الگوی اسلامی ادبیات جهادی ایثار و شهادت در شخصیت ابوطالب ع نمودار میگردد ابوطالب مجاهدی نستوه و خستگی ناپذیر بود که با ابزار منظوم رسانهای آن زمان یعنی شعر، توطئهها و تبلیغات سوء دشمن را خنثی میکرد شاعران تازهمسلمان صدر اسلام مانند حارث بن مره، عبد الله بن رواحه و کعب بن زهیر و دیگران، با فاصله گرفتن از فضای جاهلی و با بهرهگیری از تعالیم و ارزشهای الهی دین اسلام و سرلوحه قراردادن آیات و مفاهیم قرآنی، از مفاهیم و اصطلاحات جدیدی چون ایثار و شهادت و غفران و رحمت وبهشت جاویدان و در اشعار خویش، به تبلیغ دین پرداخته، به ادبیات این دوره غنا بخشیده، و ادبیات دوران مقدس صدر اسلام را شکل دادند