نویسندگان:
ریحانه نظیری راد1 .1دانشجوی مقطع دکتری گروه روانشناسی عمومی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران ،
چکیده فارسی: تأدیب زوجه در صورت نشوز، بر اساس آیه 34 سوره نساء و روایات وارده از معصومین((ع))، امری مشروع است. با توجه به مبانی قرآنی، روایی و نظرات فقیهان مذاهب اسلامی، نشوز موضوع این آیه، فقط نافرمانی در استمتاع جنسی شوهر را شامل میشود. برای علاج نشوز زوجه، رعایت ترتیب بین وعظ، هجر و ضرب لازم است. زدن در مقام تأدیب، نباید به حداقل مقدار ارش و دیه برسد. با توجه به این قیود و شرایط، باید گفت که این آیه، بیش از آنکه به دنبال مشروعیتبخشی به خشونت خانگی باشد، اتفاقاً درصدد محدود کردن خشونت علیه زنان است. بنابراین، آیه مذکور، مقرره طلایی نفی خشونت علیه زنان در قرآن است. در قوانین جزایی کشورهای اسلامی، دراین‌زمینه سه رویکرد، قابل مشاهده است: برخی از کشورها صراحتاً آن را مشروع تلقی کرده و جرم ندانسته‌اند؛ برخی نیز به‌صورت ضمنی آن را پذیرفته‌اند. قوانین برخی دیگر از کشورها مانند ایران، در این موضوع، ساکت است. بااین‌وجود، ازآنجاکه تمامی قوانین مزبور، این حق را بر اساس شریعت پذیرفته‌اند، از نظر حقوق‌دانان این کشورها، رعایت حدود شرعی توسط شوهر لازم دانسته شده است. با توجه به قیود و شرایط مطرحشده، که مورد تأدیب زوجه را بسیار محدود، مضیق و متفاوت از مواردی از قبیل تأدیب فرزند کرده است، سکوت قانون ایران، بهترین موضعگیری است. در صورت تعدی شوهر از حدود مزبور، علاوه بر ایجاد مسئولیت کیفری و محکومیت به قصاص یا دیه حسب مورد، می‌تواند مجوز درخواست طلاق توسط زوجه به استناد عسر و حرج باشد.