نویسندگان:

محسن نیازی¹ ، سیدحسین سیادتیان² ، مهدیه کاظمیان³ .

¹استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

²دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان، ایران

³دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده فارسی: دوره نوجوانی به عنوان یکی از دوره­های مهم زندگی انسان شناخته می­شود و شور و اشتیاق نوجوانی به همراه تحولات هویتی و اجتماعی، این دوران را به یک دوره خاص و منحصر به فرد تبدیل می­سازد. از آنجا که دختران نوجوان در این دوره تلاش دارند تا افکار و رفتار همسو با سایر همسالان خود داشته باشند؛ ممکن است در مقوله پوشش و حجاب یا پذیرش نوع خاصی از حجاب مورد تردید واقع شوند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر واکاوی کیفی مفهوم پوشش و حجاب از منظر نوجوانان کم حجاب شهر کاشان است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان دختر کم حجاب در یکی از مراکز آموزش زبان­های خارجی شهرکاشان است که مشارکت­کنندگان در پژوهش به شیوه هدفمند از میان آنها انتخاب شدند و بعد از مصاحبه با 11 نفر داده­های حاصل از پژوهش به اشباع نظری رسید. داده­ها با استفاده از مصاحبه­ نیمه­ساختاریافته جمع­آوری گردید و در نهایت با روش 7 مرحله­ای کلایزی تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاکی از پژوهش با ۴ مضمون اصلی و ۱۲ مضمون فرعی  شامل: زمینه­های اجتماعی (هنجارهای اجتماعی، انطباق با عرف جامعه و مد، بستر محیط و جغرافیای محل زندگی، قضاوت اجتماعی، امنیت اجتماعی و دلالت دینی)، زمینه­های فردی (احساس راحتی، اختیاری بودن پوشش، اصالت زیبایی)، زمینه­های خانوادگی (الگوگیری و پیروی از خانواده، اقناع و نرمش خانواده)، الگوهای رسانه‌­ای (فضای مجازی) به دست آمد. با عنایت به نتایج به دست آمده به نظر می­رسد یکی از مهم‌ترین رسالت­های مراکز فرهنگی و سیاست­گذار در امر پوشش و حجاب تبیین هر چه بهتر این پدیده برای نسل نوجوان جامعه است.

کلمات کلیدی: نوجوانان ، پدیدارشناسی ، تجربه زیسته ، کم حجاب .

Phenomenological investigation of the factors related to the choice of the type of covering in teenagers with low hijab

English Abstract: The aim of the current research was to investigate the phenomenological factors related to the choice of the type of covering in teenagers who do not wear hijab. The research population includes all young girls who do not wear the hijab in one of the foreign language education centers in Kashan, who were studying in 1402, and 11 of them were selected in a targeted manner for this research. The research method was phenomenology, and the data was collected using semi-structured interviews and analyzed with the 7-step Claesian method. The results indicated the extraction of 4 main themes and 12 secondary themes. The main themes are: social factors (1- social norms, 2- compliance with society custom and fashion, 3- environmental and geographical factors, 4- social judgment, 5- social security, 6- religious significance), individual factors (1- The framework of society, 2- Fashionism and modernity of clothing, 3- Fashionism and modernity of clothing, 4- View and attitude of society, 5- Dangers of society, urban context and air, 6- Attention to Sharia and beliefs), individual factors (1- Feeling of comfort, 2- personal choice, 3- attention to beauty), family factors (1- family cover, 2- family persuasion and tenderness), media (1- virtual space).Considering the obtained results, it seems that one of the most important missions of cultural centers and policymakers in the matter of veiling and hijab is to explain this phenomenon as best as possible to the young generation of the society.