نویسندگان:
زهرا شیخ عطار1 ، فریده سادات حسینی2 ، سید موسی گلستانه3 .1دانشجوی کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، بوشهر، ایران.
2نویسنده مسؤل: استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر، بوشهر، ایران
3استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر، بوشهر، ایران.
چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای نقش خودکارآمدی مادرانه و فراهیجان مادر بر تنظیم هیجانی کودکان دارا و فاقد پدر در مقطع سنی 8 - 11سال بود. نمونه کودکان دارای پدر به‌صورت تصادفی مرحله‌ای از دانش‌آموزان ناحیۀ 3 شیراز و گروه دانش‌آموزان فاقد پدر به علت همتاسازی با گروه دارای پدر، از همان ناحیه و به‌صورت دسترس از بین دانش‌آموزان تحت پوشش یک مرکز خیریه انتخاب شدند. در نهایت 200 نفر دانش‌آموز کلاس دوم تا پنجم و مادران آن‌ها در پژوهش شرکت کردند. مادران هر دو گروه ابزارهای پژوهش شامل چک‌لیست تنظیم هیجانی کودکان، مقیاس خودکارآمدی مادرانه و مقیاس فراهیجان والدین را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که از بین ابعاد خودکارآمدی مادران، بعد خودمدیریتی پیش‌بین مثبت و معناداری برای تنظیم هیجانی کودکان دارای پدر بود. هیچ یک از ابعاد خودکارآمدی مادران، پیش‌بین معناداری برای تنظیم هیجانی کودکان فاقد پدر نبود. همچنین از بین ابعاد خودکارآمدی مادران، بعد خودمدیریتی پیش‌بین منفی و معناداری برای تغییرپذیری کودکان دارا و فاقد پدر بود. از بین ابعاد فراهیجان مادران، بعد عقاید مربوط به هدایت‌گری پیش‌بین مثبت و معناداری برای تنظیم هیجانی کودکان دارا و فاقد پدر بود. علاوه‌بر‌این از بین ابعاد فراهیجان مادران، بعد عقاید مربوط به هدایت‌گری پیش‌بین مثبت و معناداری برای تغییرپذیری کودکان دارای پدر بود. در مقابل، عقاید مربوط به هدایت‌گری پیش‌بین منفی و عقاید مربوط به پذیرش، پیش‌بین مثبت و معناداری برای تغییرپذیری کودکان فاقد پدر بودند. نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهندۀ اهمیت متغیرهای والدینی مادرانه همچون خودکارآمدی و فراهیجان در شکل‌گیری تنظیم هیجانی در کودکان است.
Comparison of role of maternal self efficacy and maternal meta-emotion on children’s emotion regulation in children with and without father
English Abstract: The aim of this study was to understand the role of maternal meta-emotion and self-efficacy in emotion regulation of children who live with both parents vs. those who live with their mothers only. 200 students (from second to fifth grades) and their mothers were randomly selected from the same geographical district in Shiraz. Half of the children lived with both parents whereas, the other half lived with their mothers only. Each group was given a test, consisting of the Emotion Control Checklist, Parental Self-Efficacy and Parents' Meta-Emotion Philosophy Scales. The results show: (a) from all attributes of self-efficacy, mother’s self-management skill has statistically significant positive correlation with emotion regulation in children who live with both parents; (b) mother’s self-efficacy has no significant correlation with emotion regulation in children who lived with their mothers only and (c) mother’s self-management skill has negative significant correlation with the children’s willingness to change, regardless of their family type. And moreover, (d) self-coaching beliefs (one of the many attributes of maternal meta emotions) have significant positive correlation with emotion regulation in all children, regardless of their family type, (e) self-coaching beliefs have positive significant correlation with the children’s willingness to change in children who lived with both parents and (f) self-coaching beliefs have significant negative correlation and acceptance beliefs have positive significant correlation with the children’s willingness to change in children who lived with their mothers only. The results of this study demonstrate the importance of mother’s parental attributes such as self-efficacy and meta emotion in the formation of emotion regulation in children.