چکیده فارسی: پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر انتظارات فرزندان از والدین (مورد مطالعه: نوجوانان استان خراسان جنوبی) انجام شده است. مبانی نظری پژوهش با استفاده از رهیافت جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی و با تأکید بر نظریه‌های تئوری محرومیت نسبی تدرابرت گر، مانهایم، زیمل، وبر، بروس کوئن و مک‌لوهان تدوین شده است. این پژوهش مطالعه‌ای مقطعی و از نوع توصیفی بود. مطالعه حاضر در سال 1398 و در میان 580 نفر از نوجوانان 18-13 سال استان خراسان جنوبی که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گرفته است. تحلیل داده‌ها با به‌کارگیری نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 25 در دو سطح توصیفی و تحلیلی انجام شده است. تحلیل داده‌ها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی بوده است. نتایج نشان داد که میانگین شاخصهای تفاوت نسلی فرزندان 91/1 درصد، گروه همسالان 86/6 درصد و احساس محرومیت نسبی با 86/4 درصد بیش از سایر متغیرهای مستقل است. به ترتیب متغیرهای کنترل فرزندان(73/2 درصد)، میزان استفاده از رسانه‌ها(73/1 درصد)، سبک زندگی والدین(72/1 درصد) و مصرف‌گرایی فرزندان در ردیفهای بعدی قرار دارند. میانگین انتظارات فرزندان از والدین نیز 59/1 درصد است. رابطه میان متغیرهای تفاوت نسلی فرزندان با والدین، مصرف‌گرایی فرزندان، سبک زندگی والدین، گروه همسالان و میزان استفاده از رسانه‌ها با انتظارات فرزندان از والدین معنادار و مثبت بود و رابطه‌ای معنادار و معکوس میان متغیرهای احساس محرومیت نسبی در فرزندان و کنترل فرزندان از سوی والدین با انتظارات فرزندان از والدین وجود داشت.
Social Factors Affecting Children’s Expectations from their Parents: The Case of Adolescents of South Khorasan Province
English Abstract: Based on the theory of Relative Deprivation, children who feel relatively deprived have lower expectations from their parents. To discover what factors affect the parents-related expectations of adolescents in South Khorasan Province, a cluster sample of 580 students, aged 13-18 years, was given a questionnaire of assumed validity and reliability on deprivation and expectation. Data analyses revealed that mean scores on generational gap, peer group, and sensing relative deprivation are higher than other factors, i.e. parental control over children, media usage, parental life style, and children’s consumerism. While the mean score for expectation was 59.1, it showed a positive and significant correlation with generational gap, children’s consumerism, parental life style, peer group, and media usage. The correlation between expectation and relative deprivation and parental control of children was significantly negative.
Keywords: lifestyle , peers , children’s expectation from parents , consumerism , generational differences .