چکیده فارسی: کودکان دارای نشانگان نافرمانی افرادی هستند که به دلیل مشکلات عاطفی و هیجانی رفتارهای برون‌نمود از خود بروز می‌دهند. یکی از متغیرهای تأثیرگذار در نحوه مراقبت از کودکان در برابر بسیاری از مشکلات برون‌نمود، همدلی است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش همدلی مبتنی بر مدل روزنبرگ (ارتباط بدون خشونت) در کاهش نشانگان نافرمانی کودکان پیش‌دبستانی انجام شده است. روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری همه کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی، رده سنی 5 تا 6 سال در سال تحصیلی 97-1396 بودند که در مهدکودک شادآفرین شهر تهران، منطقه 15 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه از میان کودکان واجد شرایط، 30 کودک بود که به روش نمونه‌گیری دردسترس، به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15نفر) و گروه کنترل (15نفر) گمارده شدند. آموزش همدلی(زبان زرافه) برای ده جلسه 45 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد، اما برای گروه کنترل هیچگونه مداخله‌ای صورت نگرفت. ابزار گردآوری داده‌ها، برای سنجش نافرمانی سیاهه رفتاری کودک آخنباخ (1385) بود. پس از اجرای سیاهه رفتاری آخنباخ در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون، داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-24 و با بهره‌گیری از آمار توصیفی و آمار استنباطی (روش کوواریانس چند متغیری) مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. یافتههای پژوهش نشان دادند که آموزش همدلی در علائم نافرمانی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل مؤثر بوده‌است، به طوری که موجب کاهش این علائم در گروه آزمایش شده‌است (0/01>P ). بنابراین، آموزش مهارتهای همدلی به کودکان پیش‌دبستانی می‌تواند یکی از راهکارهای روان‌شناختی مهار نافرمانی در مهدکودکها، مدارس و سایر مراکز اصلاح رفتار باشد.
Reducing Disobedience among Preschoolers through Teaching Empathy
English Abstract: Disobedience in children is caused by affective defects such as lack of empathy which can be remedied through teaching. To assess the effectiveness of a course on empathy for preschoolers, known as the Giraffe’s Language, a group of thirty 5-6 year olds who had exhibited signs of disobedience was randomly divided into two groups of equal size, one of which went through a ten session course on empathy with each session being of 45 minutes length. Both groups’ empathy was measured before and after the course implementation utilizing the Achenbach’s Checklist with assumed validity. Data analyses revealed, as expected, that the experimental group showed significantly less disobedience after the course. Thus the effectiveness of the said course was confirmed.
Keywords: schools , teaching empathy , disobedience , preschoolers , preschools .