نویسندگان:

مظاهر رضایی¹ ، محمد مهدی میرلو² ، محمد علی نظری³ .

¹دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زنجان

²دانشگاه تبریز

³علوم تربیتی و روان‌شناسی

چکیده فارسی: این مطالعه با هدف بررسی اکتشافی عوامل زیربنایی و نیز تهیه هنجار رشدی درجه‌بندی کانرز- فرم معلم در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. نمونه این پژوهش شامل 599 دانش‌‌آموز پسر و دختر مقطع ابتدایی بود که به صورت تصادفی و خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و معلمان آن‌ها را ارزیابی کردند. تحلیل عاملی گویه‌ها به شیوه مؤلّفه‌های اصلی با چرخش اکوماکس انجام شد. نتیجه حاصله 5 عامل بیش فعالی- تکانشگری، مشکل سلوک، ناهمنوایی اجتماعی، تنش- اضطراب و اشکال در توجه بود که ضریب همسانی درونی آن‌ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ از 73/0 (مقیاس اشکال در توجه) تا 92/0 (مقیاس بیش-فعالی) به‌دست آمد. نمره‌های خام از طریق روش غیر خطی به مقیاس T (میانگین 50 و انحراف معیار 10) تبدیل شد. جداول توزیع فراوانی نمرات خام اولیه و نمرات مقیاس T به تفکیک جنسیّت به دست آمد. نمره‌های بالاتر از 70 به عنوان نمره برش در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد عوامل به‌دست آمده با نتایج تحلیل عوامل در جوامع دیگر هماهنگ است.

کلمات کلیدی: اختلالات رفتاری ، تحلیل عوامل ، درجه‌ندی کانرز ، فرم معلم ، درجه‌بندی بیش‌فعالی/ نقص توجه .

Exploratory Factor Analysis and Validation of Conners’ Teacher Rating Scale among Elementary Students in Zanjan

English Abstract: The present research aimed at validating Conners’ Teacher Rating Scale by the use of exploratory factor analysis. The sample of the study included 599 elementary school students who were selected employing cluster random sampling and then evaluated by the teachers. Exploratory factor analysis was used applying principle component analysis and equamax rotation. Five factors of hyperactivity, impulsivity, conduct problems, social nonconformity, stress-anxiety and attention problems were found. The consistency coefficient of the factors were 0.73 (Inattention scale) to 0.92 (Hyperactivity scale). The raw to T score conversion was conducted (mean 50, SD 10). Frequency distributions of raw scores and T scores were obtained for each gender. 70 was considered the cut off score. The results indicated that factors and their item loadings were consistent with other factor analysis studies in the literature.