نویسندگان:

پروین احمدی¹ ، عزت خادمی² ، صدیقه فتاحی بیات³ .

¹دانشیار برنامه ریزی درسی، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده فارسی: تربیت اجتماعی به معنی همسازی و همنوایی (سازگاری) فرد با ارزشها، هنجارها و نگرشهای گروهی و اجتماعی است. به رغم اینکه تربیت اجتماعی افراد در گرو ارتباطات و تعاملات اجتماعی است، فن‌آوری‌های نوین اوقات زیادی از فرصت‌های نوجوانان را پر می‌کند. برنامه‌های این رسانه‌ها حاوی الگوهای فرهنگی ویژه‌ای است که می‌تواند بر تربیت اجتماعی نوجوانان مؤثر باشد. هدف از اجرای این پژوهش بررسی آثار این فن‌آوری‌ها بر تربیت اجتماعی استفاده کنندگان از آنها است (از آنجا که یکی از مؤلفه تربیت اجتماعی سازگاری است در این پژوهش تأثیر فن‌‌آوری‌ها بر سازگاری سنجیده می‌شود). به این منظور از بین دبیرستانهای تهران به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای 233 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر‌ سال دوم دبیرستان مناطق 2و 18 تهران انتخاب شدند و پرسشنامه سازگاری دانش‌آموزان دبیرستانی (AISS) و یک پرسشنامه محقق ساخته برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش اجرا شد. یافته‌های تحقیق به وسیله آزمون t.test و آزمون پیرسون تجزیه و تحلیل شد، نتایج تحقیق رابطه معناداری را بین استفاده از فن‌آوری‌های نوین و سازگاری دانش‌آموزان آشکار نکرد. اما نشان داد که با افزایش مدت زمان استفاده از اینترنت و بازیهای رایانه‌ای شاهد بهبود سازگاری خواهیم بود، همچنین با توجه به منفی بودن جهت رابطه متغیرهای میزان تماشای ماهواره و میزان سازگاری می‌توان نتیجه گرفت که با افزایش مدت زمان تماشای ماهواره شاهد کاهش سازگاری دانش‌آموزان خواهیم بود.

کلمات کلیدی: اینترنت ، بازیهای رایانه‌ای ، سازگاری اجتماعی ، تربیت اجتماعی ، ماهواره ، سازگاری عاطفی ، سازگاری آموزشی ، فن‌آوری‌های ارتباطی .

Social adjustment and use of new technologies among high school sophomores in Tehran

English Abstract: Social adjustment, though dependent on social interaction and communication, is influenced by many tacit factors. One such a factor, the use of new technologies, figures prominently among the youth, as they spend a lot of time using the web, playing computer games, and watching satellite television. To assess the hypothesized relationship between social adjustment and the extent of using new technologies, a sample of 233 high school sophomores was randomly selected and then asked to fill the social adjustment and the technology usage questionnaires. The analysis of the collected data did not reveal any significant relationship between the two constructs, yet it seems that the more time spent on the web or playing computer games, the higher the adjustment scores while the more time spent watching satellite TV, accompanies lower scores of social adjustment.