نویسندگان:

چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر بررسی ادراک محیط کلاسی و خانوادگی دانش­‌آموزان دوره متوسطه دوم به منزلۀ پیش‌­بینی­‌کننده­‌های ‌رفتارهای پیشرفت آنها با نظرگرفتن هیجانهای تحصیلی در نقش میانجی بود. جامعه ‌آماری، دانش‌آموزان دبیرستانی دوره دوم متوسطه شهرستان گلبهار در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای بود به­‌طوری­‌که از میان هشت دبیرستان، سه مدرسه پسرانه و دو مدرسه دخترانه انتخاب شدند. به دلیل شیوع کووید-19 و تعطیلی مدارس، پرسشنامه‌ها به فرم الکترونیکی تبدیل و در گروههای درسی مجازی کلاسها قرار داده شدند. سپس، تعداد 355 دانش‌آموز (95 پسر و 260 دختر) پرسشنامه‌­های ادراک از محیط کلاس فراسر و همکاران(1996)، ادراک از محیط خانواده گرولنیک و همکاران(1997)، هیجانهای تحصیلی پکران(2005) و انگیزش پیشرفت هرمنس(1970) را به منزلۀ شاخصی از رفتار­های پیشرفت تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از ضرایب رگرسیون و مدل­‌یابی معادله ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که ادراک محیط ‌کلاسی و خانوادگی و هیجانهای تحصیلی در رگرسیونهای جداگانه توانستند رفتارهای پیشرفت را پیش‌بینی ‌کنند، اما زمانی‌که این متغیرها همزمان وارد مدل ساختاری با میانجیگری هیجانهای تحصیلی شدند ادارک محیط کلاس و خانواده صرفاً از طریق هیجانها توانستند رفتارهای پیشرفت را پیش‌‌بینی کنند. این نتیجه، حاکی از نقش بارز هیجانهای تحصیلی به منزلۀ میانجی این رابطه است. بنابراین، معلمان در سطح کلاس درس و والدین در خانواده باید جوی مطلوب ایجادکنند تا زمینه ادراکاتی مطلوب برای دانش‌آموزان شکل بگیرد که شکل­‌گیری چنین ادراکاتی به نوبه خود هیجاناتی مثبت برای شکل­‌دهی رفتارهای پیشرفت آنها مهیا می‌­سازد.

Prediction of Students' Achievement Behaviors through Perceptions of Classroom and Family Environment: Are Academic Emotions Mediators in this Relationship?

English Abstract: This study set out to examine the perceptions of classroom and family environments by high school students as predictors of their achievement behaviors, considering academic emotions as mediators. The statistical population comprised senior high school students in Golbahar during the 2020-2021 academic year. The sample was selected through cluster sampling, choosing three boys' schools and two girls' schools out of eight high schools. Due to the COVID-19 pandemic and school closures, the questionnaires were converted to electronic forms and distributed in virtual classroom groups. A total of 355 students (95 boys and 260 girls) completed the following questionnaires: The Fraser et al. What is Happening in this Class Questionnaire (1996), the Grolnick et al. Family Environment Perception Questionnaire (1997), the Pekrun Achievement Emotions Questionnaire (2005), and the Hermans Achievement Motivation Test (1970). The data were analyzed using regression coefficients and structural equation modeling. The results indicated that perceptions of classroom and family environments and academic emotions could predict achievement behaviors in separate regressions. However, when these variables were simultaneously entered into the structural model with academic emotions as mediators, perceptions of the classroom and family environments could predict achievement behaviors only through academic emotions. This finding underscores the prominent role of academic emotions as mediators in this relationship. Therefore, teachers in the classroom and parents at home should create a conducive environment to foster positive perceptions among students, which in turn promotes positive emotions that shape their achievement behaviors.

Keywords: academic emotions , perception of the classroom environment , perception of the family environment , achievement behaviors .