نویسندگان:

سمیه حاجی اسماعیلی¹ ، محمدتقی کرمی² ، سید علی اصغر سلطانی³ ، منصوره زارعان⁴ .

¹پژوهشگر مقیم پژوهشکده زن و خانواده

²عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

³عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم

⁴استادیار دانشکده زنان، دانشگاه الزهراء

چکیده فارسی: پژوهش حاضر در صدد است به بررسی شرایط امکانی پیدایش آسیب‌شناسی اجتماعی زنان در ایران بپردازد و نشان دهد برآمدن گفتمان آسیب‌شناسی اجتماعی زنان در ایران تحت تأثیر چه شرایط و زمینه‌هایی بوده است. برای رسیدن به این هدف و به منظور کشف نقطة پیدایی آسیب‌شناسی، از روش دیرینه‌شناسی فوکو استفاده شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان برآمدن دولت مقتدر مدرن را نقطة آغاز توجه به آسیب‌های اجتماعی به شمار آورد. در این دورة تاریخی که مصادف با حکومت پهلوی دوم بود، تغییرات بی‌سابقه‌ای در سبک زندگی مردم اتفاق افتاد و به تبع این تغییرات، آسیب‌های اجتماعی نیز افزایش یافت و ازآنجایی‌که در این دورة تاریخی، حکومت درگیر فرایند مدرنیزاسیون و توسعه بوده است، هرآنچه در مسیر این هدف، حاکمیت را به چالش می‌کشید، مسئله و آسیب اجتماعی تعریف می‌شد و دولت می‌کوشید سازمان‌ها و نهادهای گوناگون را در راستای محقق کردن برنامه‌های عمرانی در مسیر توسعه و پیشرفت کشور، در خدمت اهداف خود قرار دهد.

کلمات کلیدی: گفتمان ، دیرینه‏شناسی ، مدرنیزاسیون و توسعه ، آسیب‌شناسی مسائل اجتماعی زنان .

A Qualitative Study of the Transition Process to the Third Child in Tehran

English Abstract: The present study aims to examine the influential possible conditions for the emergence of women's social pathology in Iran to indicate what conditions and contexts influenced the emergence of the discourse of women's social pathology in Iran. To achieve this goal and to discover the roots of the emergence of pathology, Foucault's paleontological method was applied. Based on the findings of the research, the rise of the modern powerful government can be considered as the starting point for paying attention to social harms. In this historical period, which coincided with the second Pahlavi government, unprecedented changes took place in people's lifestyles, and as a result of these changes, social harms also increased. In this historical period, since the government was involved in the process of modernization and development, every factor that challenged the government for accomplishing the foresaid goals was regarded as an obstacle and was defined as social harm. Hence, to remove these problems and harms the government applied various organizations and institutions in order to accomplish its goals in the process of development and progress of country.