نویسندگان:
معصومه آزادبخت1 ، خدامراد مومنی2 ، کامران یزدانبخش3 .1دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
3دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده فارسی: هدف این پژوهش، بررسی نقش میانجی‌گری هیجان‌آگاهی و عدم تحمل ابهام در رابطۀ میان ترس‌های دوران کودکی و سیستم‌های مغزی-رفتاری با علائم و نشانه‌های اختلال وسواسی جبری در دختران و پسران دبیرستانی شهرستان کوهدشت است. این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از لحاظ روش توصیفی-همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در مقطع متوسطۀ دوم شهرستان کوهدشت استان لرستان در سال تحصیلی 1402-1401 است. حجم نمونه با توجه به تعداد زیرمقیاس‌ها (29 زیرمقیاس) باید حداقل 435 تعیین می‌شد. در این پژوهش 441 نمونه (273 دختر و 168 پسر) وارد تجزیه و تحلیل شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های ترس برای کودکان و نوجوانان (FSSC-R)، سیستم‌های بازداری و فعال‌سازی رفتاری (BA/I SS)، آگاهی هیجانی (EAQ-30)، عدم تحمل بلاتکلیفی (IUS) و پرسشنامۀ تجدیدنظرشدۀ وسواس فکری-عملی (OCI-R) استفاده شد. برای طبقه‌بندی، پردازش و تحلیل داده‌ها، نرم‌افزارهای آماری SPSS-22 و لیزرل 85/8 به‌کار رفت. برازش مدل فرضی با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری آزمون شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد مدل پیشنهادی برای سبب‌شناسی اختلال وسواسی جبری از برازش خوبی برخوردار بود. نتایج نشان داد سیستم فعال‌ساز رفتاری، هیجان‌آگاهی و عدم تحمل ابهام به‌طور مستقیم بر اختلال وسواسی جبری اثر دارند. ترس‌های کودکی به‌طور غیرمستقیم و از طریق هیجان‌آگاهی و عدم تحمل ابهام بر اختلال وسواسی جبری تأثیرگذارند. همچنین سیستم فعال‌ساز رفتاری به‌طور غیرمستقیم و از طریق هیجان‌آگاهی و عدم تحمل ابهام بر این اختلال تأثیرگذار است؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده و طراحی پروتکل‌های پیشگیرانه و درمانی اختلال وسواسی جبری این متغیرها لحاظ شود.
An Evolutionary Model for the Etiology of Obsessive-Compulsive Disorder: The Mediating Role of Emotional Awareness and Uncertainty Intolerance in the Relationship between Childhood Fears and Behavioral Brain Systems with Obsessive-Compulsive Disorder in Secondary School Students of Kouhdasht City
English Abstract: The purpose of this research is to investigate the mediating role of emotional awareness and intolerance of ambiguity in the relationship between childhood fears and brain-behavioral systems with signs and symptoms of obsessive-compulsive disorder in high school girls and boys in Kouhdasht city. The purpose of this research is fundamental, and it is a descriptive-correlation form of structural equations in terms of its research method. The statistical population of this research is comprised of all pupils enrolled in the second secondary level of Kouhdasht city in Lorestan province during the academic year 2022-2023. According to the number of subscales (29 subscales), the sample size should be a minimum of 435. The analysis of 441 samples (273 girls and 168 boys) was conducted in this study. To collect data from the Fear Questionnaire for Children and Adolescents (FSSC-R), Behavioral Inhibition/Activation Systems Scale, Emotional Awareness Questionnaire (EAQ-30), Intolerance of Uncertainty Questionnaire (IUS), and Obsessive-Compulsive Inventory – Revised (OCI-R) were employed to gather data from the Fear Questionnaire for Children and Adolescents (FSSC-R). The data classification, processing, and analysis were conducted using SPSS 22 and Lisrel 8.85 statistical software. The structural equation modeling method was employed to evaluate the fit of the hypothetical model. The data analysis results indicated that the proposed model for the etiology of OCD was a reasonable fit. The findings indicated that obsessive-compulsive disorder is directly influenced by childhood fears, behavioral brain systems, emotional awareness, and intolerance of ambiguity. Additionally, this disorder is indirectly influenced by childhood anxieties and behavioral brain systems, which are characterized by an intolerance of ambiguity and an excitement of awareness. Therefore, it is recommended that these variables be incorporated into future research and the development of preventive and treatment protocols for OCD.