نویسندگان:

بهار بندعلی¹ ، مرتضی رضائی‌زاده² ، راضیه شاهوردی³ ، حامد حسینی ضرابی⁴ .

¹استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

²استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

³دانشجوی دکترای علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

⁴دکتری علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده فارسی: هدف: پژوهش حاضر به مطالعه رفتار دشوار اساتید دانشگاه با استفاده از مدل چهار بعدی رضائی‌زاده (1397) می‌پردازد که رفتارهای دشوار را در چهار گروه «پرواز پایین»، « بازیگری قدرت»، «منفی‌نگری» و «فریبکاری» طبقه‌بندی می‌کند. روش پژوهش: این پژوهش از بعد هدف یک پژوهش کاربردی بود که با طرح پژوهش آمیخته انجام شد. در ابتدا داده‌های کمّی از پرسشنامه خود-ارزیابی رفتارهای دشوار از 21 استاد جمع‌آوری شد. سپس داده‌های کیفی که به انواع رفتارهای دشوار و دلایل بروز آنها اشاره داشت از پاسخ‌های اساتید در انجام فعالیت‌های دوره و انجمن‌های گفتگو جمع‌آوری شد. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن است که: 1. رفتارهای پرواز پایین، منفی‌نگری، بازیگری قدرت و فریبکاری بیشترین تا کمترین میانگین رتبه را در رفتارهای دشوار اساتید به‌خود اختصاص دادند. 2. اساتید بر این باورند که بیشتر رفتارهای دشوار آنها ناشی از عوامل بیرونی است که کنترل کمی بر آنها دارند. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که بعضی از اساتید از تکنیک انگشت اشاره استفاده می‌کردند. این موضوع نشان از کم‌توجهی به مسئولیت شخصی برای کاهش رفتارهای دشوار دارد. نردبان مسئولیت‌پذیری دانکن (2018) می‌تواند برای اندازه‌گیری و بهبود مسئولیت‌پذیری دانشگاهی در جهت به حداقل رساندن رفتارهای دشوار مورد استفاده قرار گیرد.

کلمات کلیدی: مسئولیت‌پذیری ، رفتار دشوار ، اساتید دانشگاه ، بالندگی هیئت علمی .

Exploring Faculty Members’ Difficult Behaviour and Their Causes

English Abstract: Objective: The current study investigates the difficult behavior of faculty members using RezaeiZadeh's (2018) four-dimensional model, which classified difficult behavior into the dimensions of "Low-flying", "Power playing", "Negativism", and "Deception". Methods: This research was an applied research that was carried out with a mixed-method research design. Twenty-one academics self-assessed their difficult behaviors in the four aforementioned areas. Additionally, they contributed to a discussion forum by explaining the motivations for their behaviors. Results: The findings indicate that: 1. In order of Low-flying, negativism, power playing, and deception, they got the highest to the lowest average rank. 2. Teachers believe that most of their difficult behaviors are caused by external factors over which they have little control. Conclusion: Based on the results of this research, it can be said that some professors used the finger-pointing technique. This shows a lack of attention to personal responsibility to reduce difficult behaviors. This study demonstrates that Duncan's (2018) accountability ladder might be utilized to measure and improve academic accountability toward minimizing difficult behavior.