چکیده فارسی: درک صحیح از ماهیت علم، به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی سواد علمی، بیش از یکصد سال است که مورد توجه آموزشگران علوم قرار دارد. ایجاد چنین درکی از ماهیت علم در دانش‌آموزان مستلزم آماده‌سازی و توسعۀ حرفه‌ای معلمان و دانشجو -معلمان در تمامی سطوح (ابتدایی و متوسطه) است. در چنین شرایطی، شناسایی مهم‌ترین راهبردهای آموزش مؤثر ماهیت علم به معلمان (شامل رویکردها، ابزارها و بافتارهای آموزشی) به منزلۀ یک ضرورت مطرح می‌شود. در پژوهش حاضر، به منظور شناسایی این راهبردها، از روش کیفی فراترکیب مقالات منتشر شده در مجلات معتبر آموزش علوم استفاده شده و 58 مقاله، در زمینه آموزش ماهیت علم به معلمان و دانشجو -معلمان، مورد تحلیل محتوا قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان دادند که در اغلب مقاله‌ها، از مهم‌ترین ابزارهای آموزش ماهیت علم (شامل کاوشگری، تاریخ علم، مباحثه و مسائل بحث برانگیز علمی-اجتماعی) با رویکرد صریح تأملی در بافتار علوم به منزلۀ راهبردهای مؤثر آموزش ماهیت علم به معلمان بهره‌گیری شده است. جزئیات و ملاحظات بهره‌گیری از این راهبردهای مؤثر آموزشی نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از یافته‌های این پژوهش می‌توان برای توسعۀ حرفه‌ای معلمان و دانشجو -معلمان بهره‌گیری کرد.
Effective Teaching Strategies for Teachers Learning about the Nature of Science
English Abstract: For science teachers to be able to help their students grasp a true understanding of science, they themselves need to have been helped to become science literates, in an effective way, during the course of their professional training. To identify the necessary approaches, instruments, and educational contexts that could help with the realization of this goal, 58 articles from well-known journals on teaching of science were content analyzed. Results show that most effective approach has been the reflective approach wherein exploration and discussion of the history of science, as well as controversial social issues related of science, are encouraged within a scientific context. These findings can help with the improvement in both teachers’ and student teachers’ professional development.
Keywords: professional development , nature of science , meta-synthesis , teaching strategies .