چکیده فارسی: رویکرد سنتی «شکاف میان هوشبهر و پیشرفت تحصیلی» در شناسایی مشکلات یادگیری، به دلیل پیامدهای منفی روان‌شناختی، با انتقادهای فراوانی روبه‌رو شده است. در واکنش به این چالش، بسیاری از نظامهای آموزشی به‌بهره‌گیری از الگوی «پاسخ به مداخله» روی آورده‌اند که بر مداخله زودهنگام، تشخیص پیش‌دستانه و طراحی برنامه‌های آموزشی هدفمند تأکید دارد. این رویکرد با استفاده از داده‌های شناختی دوران پیش‌دبستان، امکان پیش‌بینی مشکلات یادگیری را فراهم می‌سازد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های شناختی پیش‌بینی‌کننده مشکلات یادگیری در دوره پیش‌دبستان انجام شده است. روش این پژوهش سنتزپژوهی یا فراترکیب کیفی بود که در سه مرحله تعیین سؤال پژوهش، شناسایی و نقد نظام‌مند مطالعات و تحلیل عمیق یافته‌ها انجام شده است. پس از جستجوی گسترده در پایگاههای علمی و غربالگری 48 پژوهش منتشرشده بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲، تعداد ۱۳ مطالعه مرتبط انتخاب و با روش تحلیل مضمون بررسی شدند. نتایج تحلیلها به استخراج شش مؤلفه کلیدی شامل پردازش دیداری، پردازش شنیداری، آگاهی واج‌شناختی، حافظه فعال دیداری-فضایی، کارکردهای اجرایی و مهارتهای حرکتی ظریف منجر شد که در پیش‌بینی و پیشگیری از مشکلات یادگیری نقشی اساسی دارند. بهره‌گیری از این مؤلفه‌ها در طراحی برنامه‌های غربالگری، آموزشی و توان‌بخشی در دوره پیش از دبستان می‌تواند از بروز یا تشدید اختلالات یادگیری در دوران دبستان جلوگیری کند. این یافته‌ها بر اهمیت شناسایی زودهنگام، مداخله هدفمند و اصلاح رویکردهای تشخیصی موجود در حوزه اختلال یادگیری تأکید دارند و می‌توانند مبنایی برای تدوین سیاستهای آموزشی و حمایتی پیشگیرانه و مؤثر در دوره پیش‌دبستان باشند.
Pre-School Predictors of Learning Difficulties during the School Years
English Abstract: To predict learning problems based on the gap between the IQ and achievement has been challenged because of its negative psychological consequences. As a result in many educational systems it has been replaced by an approach called Intervention-Response Model wherein early diagnosis, targeted curriculum planning, and early intervention are emphasized. A content analysis, as well as meta-synthesis of the findings, of 13 studies conducted from 2010-2022 revealed six key areas which play a fundamental role in predicting and prevention of learning difficulties: visual processing, audio processing, phonological awareness, active visual-spatial memory, executive functions, and fine motor skills. Hence, they can be used in designing screening, instructional, and rehabilitation programs, as well as in implementing educational policies that support prevention.
Keywords: learning difficulties , intervention-response approach , cognitive component .