چکیده فارسی: بهزیستی اجتماعی به عملکرد فرد در جامعه و کیفیت روابط با دیگران می‌پردازد و توجه برنامه درسی مدارس به آن حائز اهمیت است. ازاین‌رو هدف پژوهش پیش رو تحلیل کتابهای مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه برمبنای نظریه بهزیستی اجتماعی است. روش پژوهش، تحلیل محتوا، دامنه پژوهش سه جلد کتاب درسی دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش فرم تحلیل محتوا باتوجه به مؤلفه‌های بهزیستی اجتماعی کیز بود. براساس نظریه کیز، بهزیستی اجتماعی شامل پنج مؤلفۀ انسجام، همبستگی، پذیرش، مشارکت و شکوفایی است که پس از مشخص‌کردن واحد تحلیل، فراوانی هر مؤلفه در کتابهای مورد نظر محاسبه و با روش آنتروپی شانون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. به‌صورتی که پس از بهنجارکردن فراوانی مؤلفه‌ها، مقدار بار اطلاعاتی را محاسبه‌کرده و درنهایت ضریب اهمیت به‌دست آمده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این بود که در کتابهای مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه انسجام، پذیرش و مشارکت و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه همبستگی و شکوفایی است. با وجود این می‌توان گفت توزیع مؤلفه‌های بهزیستی اجتماعی در کتابهای یادشده تاحدودی متعادل و متوازن است اما باتوجه به نقش اساسی آموزش‌وپرورش در پیشرفت جامعه و توسعه بهزیستی اجتماعی پیشنهاد می‌شود که ضمن بازنگری برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه به مؤلفه‌هایی که کمتر پرداخته شده است توجه بیشتری شود.
A Content Analysis of Social Studies Textbooks for Junior High School Based on the Social Welfare Theory
English Abstract: The theory of Social Welfare deals with the individuals’ behavior within the society and the quality of their relationships. It is of much importance for the school curriculum to incorporate such behaviors in its textbooks. In order to assess the extent to which such incorporation has been achieved within the Social Studies textbooks for junior high school, three of these books were content analyzed using a checklist constructed based on the said theory. As such, it defines Social Welfare as having five constituents, namely cohesion, solidarity, reception, cooperation, and actualization, the frequency of which was counted and then analyzed in terms of level of importance. The findings are indicative of high level of importance associated with cohesion, reception, and cooperation, leaving the other two components as low in significance. Nevertheless, it can be said the distribution of the components in the reviewed textbook is to an extent moderate and balanced, yet a review of the content and an increase in the coverage of less covered components is in order.
Keywords: junior high school , content analysis , social studies , social welfare .