نویسندگان:

محدثه مقیمی نژاد داورانی¹ .

¹استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه حضرت ولی عصر، رفسنجان، ایران

چکیده فارسی: رعایت عدالت میان همسران، از واجبات دین مبین اسلام است که تعیین حدود آن محل گفت‌وگوست. آیات 3 و 129 سورۀ نساء که در موضوع چندهمسری و عدالت میان زنان نازل شده است، بخشی از مستندات فقهای شیعه را در این موضوع تشکیل می‌دهد. با توجه به نقش اساسی قرآن کریم به‌عنوان منبع شریعت ازسویی، و ناتمام‌بودن استدلال برخی از فقها به آیات فوق ازسویی‌دیگر، پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به نقد و بررسی این استنادات می‌پردازد. نتایج بررسی حاکی از دلالت آیة 3 بر لزوم پرداخت حق نفقة واجب همة زنان و دلالت آیة 129 بر نهی از بلاتکلیف رهاکردن زنان در جنبه‌های عاطفی و جنسی است. استناد برخی از فقها به آیة 3 در اثبات استحباب رعایت مساوات در نفقه یا ارتباط‌دادن این آیه به حق قسم قابل‌نقد است. همچنین استناد برخی از ایشان به آیة 129 در اثبات عدم‌لزوم رعایت مساوات در نفقه و حق قسم، یا عدم لزوم رعایت مساوات در محبّت قلبی پذیرفتنی نیست.

کلمات کلیدی: تعدد زوجات ، حقوق زن‏ ، چندهمسری ، فقه شیعه ، عدالت میان همسران ، سورۀ نساء ، وظایف مرد .

A Critique and Analysis of Jurisprudential References to Verses 3 and 129 of Surah An-Nisa As to Justice Among Spouses

English Abstract: Although the principle of justice among spouses is a mandatory obligation in the Islamic religion, its specific boundaries are subject to debate. Verses 3 and 129 of Surah An-Nisa, which address the issue of polygyny and justice among women, constitute a part of the Shia jurists' evidence on this matter. Given the fundamental role of the Quran as a source of Islamic law and the inadequacies of some jurists' arguments based on these verses, the present study employs a descriptive-analytical method to critique and analyze these references. The findings indicate that verse 3 emphasizes the necessity of providing mandatory alimony for all wives, while verse 129 prohibits disregarding women's emotional and sexual needs. Some jurists' arguments that verse 3 supports the desirability of equal distribution of alimony among wives or linking this verse to the obligation of equal division of nights are subject to criticism. Furthermore, the argument of some jurists that verse 129 does not necessitate equality in alimony or the right of nights, or even in heartfelt affection, is not acceptable.