نویسندگان:

رضا فرجی¹ ، مجتبی رنجبری² ، ایوب مرادی³ ، محمد امیری⁴ .

¹گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور ،جوانرود، ایران

²مسئول مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان

³دانشگاه علامه طباطبایی تهران

⁴دکترای جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران/ مدرس دانشگاه تربیت معلم بجنورد

چکیده فارسی: هدف: جهت­گیری جامعه پسندانه از متغیرهای مهم دوره نوجوانی است که می­تواند نقش قابل­توجهی در کاهش مشکلات اجتماعی و افزایش سلامت جامعه داشته باشد. پژوهش حاضر به تعیین نقش احساس برخورداری از حقوق شهروندی و ابعاد سرمایه­های اجتماعی در جهت‌گیری جامعه پسندانه دانش‌آموزان می پردازد. روش: به این منظور نمونه‏ای شامل 360 دانش‌آموز دختر و پسر متوسطه دوم کرمانشاه بوسیله­ی پرسشنامه احساس برخورداری از حقوق شهروندی (سام آرام و برزگر، 1395)، پرسشنامه جهت‌گیری جامعه پسندانه (پنر و همکاران، 2008) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی اونیکس و بولن (2000) مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‏ها از روش تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته‏ها: نتایج حاصل نشان داد که احساس برخورداری از حقوق شهروندی (ابعاد حقوق اجتماعی، فرهنگی و مدنی) در مجموع 20 درصد و سرمایه­های اجتماعی (ابعاد پیشگامی در فعالیت‌های اجتماعی، ارتباط تحصیلی/کاری، ارتباط با دوستان و ارزش زندگی) نیز در مجموع 5/27 درصد از واریانس جهت­گیری جامعه پسندانه را در جهت مثبت پیش‌بینی می‌کنند (05/0P<). نتیجه‏گیری: این نتایج نشان‏دهندة اثرات مثبت سازه­های احساس برخورداری از حقوق شهروندی و سرمایه‌های اجتماعی در جهت­گیری جامعه پسندانه دانش‌آموزان است، بنابراین سازه­های مذکور نیازمند توجه بیشتری از سوی مسئولین و برنامه­ریزان کشوری و خصوصاً آموزش‌وپرورش هستند.

کلمات کلیدی: سرمایه‏های اجتماعی ، احساس برخورداری از حقوق شهروندی ، جهت‌گیری جامعه پسندانه .

Investigating the Role of Feelings of Security in Possessing Citizenship Rights and Dimensions of Social Capital on Students' Prosaically Behavior Orientation

English Abstract: Introduction: prosaically behavior orientation is a very important issue among adolescents and also has a significant effect on reducing adolescents'' social problems. The purpose of the present research was to study the effect of possessing citizenship rights and dimensions of social capital on prosaically behavior orientation of students. Methods: The population of the present research included 360 male and female students of Kermanshah; they were evaluated by questionnaire of possessing citizenship rights (Sam Aram & Barzegar, 2016), and prosaically behavior orientation inventory (Pinner et al., 2008), and social capital questionnaire of Onyx and Bolen (2000). Regression analysis was used in order to analyze data. Findings: the results of the present research showed that possessing citizenship rights (social, cultural, and civil rights), and social capital (dimensions of pioneering in social activities, academic/work relationship, relationship with friends and the value of life) respectively predict 20 and 27.5 percent of prosocial behavior orientation variance positively (p<0.05). Conclusion: the results show positive effects, citizenship rights possession, and social capital in prosaically behavior orientation; it also requires more attention from education officials.