نویسندگان:

کاوه صیدمرادی¹ ، عبداله شفیع آبادی² ، نورعلی فرخی³ ، حسین سلیمی بجستانی⁴ ، آرزو غفوری⁵ .

¹دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی تهران

²گروه مشاور، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

³گروه سنجش دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

⁴دانشیار گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

⁵گروه آموزش بزرگسالان، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران

چکیده فارسی: چکیده
مقدمه: به دلیل افزایش بلایای طبیعی و اثرات آن بر جامعه، تأکید بر نقش عوامل اجتماعی در مواجهه با آنها افزایش یافته است؛ ولی هنوز پژوهش‌ها به روشنی به تبیین این عوامل نپرداخته‌اند. پژوهش حاضر با هدف بازنمایی فرآیند بهره‌مندی از سرمایه اجتماعی در تاب‌آوری زلزله زدگان کرمانشاه انجام شد.
روش: رویکرد پژوهش کیفی و روش پژوهش از نوع داده بنیاد بود. بدین منظور 27 نفر از زلزله‌زدگان کرمانشاه به روش نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق مورد مطالعه قرار گرفتند. داده‌ها پس از جمع‌آوری، ثبت و کدگذاری، در قالب مقوله‌های اصلی دسته‌بندی شدند و از طریق فنون کدگذاری کوربین و اشتراوس، کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، تحلیل شدند.
یافته‌ها: براساس نتایج به‌دست آمده، احساس مسئولیت به عنوان مقوله هسته‌ای انتخاب شد. شرایط علی عبارت بود از احترام و ارزش و حمایت عاطفی اقوام، خانواده و دوستان. شبکه‌های اجنماعی گسترده به عنوان شرایط زمینه‌ای و کمک‌های مردمی به عنوان شرایط واسطه‌ای انتخاب شد. راهبردهای مورد استفاده عبارت بود از الگوگیری، شوخ طبعی و اشتغال و سرگرمی. در نهایت، اتحاد و همبستگی، مشارکت و همکاری و نوع‌دوستی به عنوان پیامد این الگو معرفی شد.
نتیجه‌‌گیری: با توجه به اینکه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل مهم تاب‌آوری در برابر زلزله است و می‌توان آن را تقوبت کرد، پیشنهاد می‌شود مؤسسات و نهادهای مرتبط با بحران و تاب‌آوری به الگوی مطرح شده توجه ویژه داشته باشند.

کلمات کلیدی: تاب آوری ، سرمایه اجتماعی ، کرمانشاه ، داده‌بنیاد ، زلزله زدگان .

Exploring of The process of utilizing social capital in Resilience of survivors of Earthquake in Kermanshah: A Qualitative Study

English Abstract: Abstract Introduction: Due to increasing natural disasters and its effects on society, emphasis is placed on the role of social factors in dealing with them; but research has not yet clearly elucidated these factors. The purpose of this study was to explore the process of utilization of social capital in resilience of Kermanshah earthquake survivors. Method: The approach of this research was qualitative (grounded theory). 27 Kermanshah earthquake survivors were studied through purposive sampling using in-depth interviews. The data were categorized into the main categories after collection, recording, and coding and analyzed using Corbin and Strauss coding techniques Results: According to the results, the sense of responsibility was chosen as the main category. Cause condition was the respect and value and emotional support from relatives, family and friends. Extensive community networks were chosen as the ground conditions and support from other people as the intermediary conditions. The strategies were modeling, humor and employment and entertainment. Finally, unity and solidarity, participation and Cooperation, and Altruism were introduced as a consequence of this model. Conclusion: Given that social capital is one of the most important factors in Resilience of earthquake survivors and can be promoted, it is suggested that institutions and organization related to crisis should pay special attention to the proposed model.