نویسندگان:
سیده ثریا علوی نژاد1 ، سید سعید سجادی اناری2 ، معصومه ضابطی آرانی3 ، مرتضی ولایی4 .1گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2استادیار، گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
4گروه آموزشی سنجش و اندازه‌گیری، انشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
چکیده فارسی: پژوهش حاضر با هدف واکاوی نقش دورۀ تربیت جنسی در میزان آگاهی و کفایت مادران نسبت به سؤالات با محتوای جنسی فرزندان خود به انجام رسید. روش پژوهش کیفی بود و با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. جامعۀ پژوهش شامل مادرانی است که در سال 1401-1400 در شهر تهران، آموزش‌های تربیت جنسی دریافت کرده‌اند که از میان آن‌ها 20 نفر از طریق نمونه‌گیری هدفمند با توجه به ملاک‌های حداقل سن 30، حداقل تحصیلات لیسانس و دارای کودک سه تا پنج سال انتخاب شدند و داده‌های پژوهش از تجارب زیستۀ مادران و مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته درمورد نقش آموزش‌های تربیت جنسی گردآوری شد. برای روایی پژوهش، با استادان روان‌شناسی و حوزۀ پژوهش‌های کیفی مشورت شد و ضریب توافق آن‌ها 0.86 به‌دست آمد. تمامی داده‌ها با استفاده از روش هفت‌مرحله‌ای کلایزی و نرم‌افزار MAXODA نسخۀ 18 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش در شش مضمون اصلی، آموزش با هفت زیرمضمون، آگاهی با چهار زیرمضمون، نگرش با سه زیرمضمون، رعایت‌کردن با دو زیرمضمون، واکنش با یک زیرمضمون و زندگی اجتماعی با دو زیرمضمون به‌دست آمد. به‌نظر می‌رسد آموزش والدین، زمینه را برای افزایش آگاهی و توانمندسازی آنان در پاسخگویی به سؤالات فرزندان تسهیل می‌کند؛ بنابراین توصیه می‌شود متخصصان با اجرای دوره‌های آموزشی تربیت جنسی، آگاهی و کفایت والدین را در زمینۀ تربیت جنسی ارتقا دهند تا از انحرافات جنسی جلوگیری و کودکان سالم‌تری برای جامعه تربیت شود.
Examining the Role of Sex Education in Maternal Awareness and Proficiency in Addressing Children’s Sexual Questions
English Abstract: This study was undertaken to examine the impact of sex education courses on mothers’ cognizance and their ability to adequately address inquiries of a sexual nature posed by their children. The research methodology employed was qualitative and descriptive phenomenology. The research encompasses mothers who participated in sex education training in Tehran during the years 2021-2022.A total of 20 mothers were selected through targeted sampling based on the following criteria: 1. At least 30 years, 2. At least a bachelor’s degree, and 3. Mothers with children aged between 3 to 5 years. Research data were collected from mothers’ lived experiences and semi-structured interviews concerning the significance of sex education. To ensure the validity of the research, consultations were conducted with professors specializing in psychology and qualitative research, resulting in an agreement coefficient of 0.86. Subsequently, all data were subjected to analysis utilizing the seven-step process of Colaizzi’s method in conjunction with MAXQDA version 18 software. The findings of this research were categorized into six principal themes: education, encompassing seven sub-themes; awareness, comprising four sub-themes; attitude, which includes three sub-themes; compliance, consisting of two sub-themes; reaction, represented by one sub-theme; and social life, featuring two sub-themes. It seems that providing education to parents enhances their awareness and equips them to address their children’s questions effectively. Therefore, it is advisable for professionals to enhance parental awareness and adequacy regarding sexual education by implementing comprehensive sex education courses. This initiative aims to prevent sexual deviations and foster the development of healthier children within society.