نویسندگان:
زلیخا عابدینی1 ، رحیم بدری گرگری2 ، اسکندر فتحی آذر3 ، شهروز نعمتی4 ، شهرام واحدی5 .1دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
2استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
3گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
4استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
5استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده فارسی: هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی مداخلۀ چندجانبه (PSCP) بر مؤلفه‌های خواندن در کودکان نارساخوان بود. در این پژوهش بنیادی با بهره‌گیری از روش شبه‌آزمایشی، از میان دانش‌آموزان نارساخوان پسر شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400، تعداد 32 کودک از پایه‌های تحصیلی دوم تا چهارم با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. سپس گروه آزمایش آموزش مداخلۀ چندجانبه (PSCP) شامل آموزش فرزندپروری ویژۀ این کودکان به مادران، آموزش خودشفقت‌ورزی طراحی‌شده مختص این کودکان و نیز توان‌بخشی شناختی را با نرم‌افزار سینا دریافت کردند، اما به گروه کنترل فقط آموزش مستقیم معلمان ارائه شد. مؤلفه‌های خواندن این کودکان در هردو گروه با استفاده از آزمون خواندن نما (NEMA) به‌صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. سپس داده‌های استخراجی از پژوهش با تحلیل واریانس آمیخته در نرم‌افزار SPSS نسخۀ 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد برنامۀ مداخلۀ چندجانبه (PSCP) تأثیر معنی‌داری بر مؤلفه‌های خواندن دارد و این تأثیر در پیگیری سه ماه بعد همچنان پایدار است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مداخلۀ چندجانبه (PSCP) می‌تواند موجب بهبود مؤلفه‌های خواندن کودکان نارساخوان شود. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود در کنار آموزش معمول مربیان، از این برنامۀ مداخله نیز استفاده شود. یافته‌های این پژوهش را می‌توان با فرضیۀ نوروپلاستیسیتی مغز انسان، نظریۀ ویگوتسکی و پیاژه، مدل کارکردهای اجرایی بارکلی و رویکرد خودشفقت‌ورزی تبیین کرد.
Evaluation of the Effectiveness of an Integrated Educational Protocol Including Self-Compassion, Parenting, and Cognitive Promoting (PSCP) on Reading Component in Children with Dyslexia
English Abstract: The aim of this study was to investigate the effectiveness of the integrated educational protocol (PCSP) and its literacy components in dyslexic children. In this fundamental research, 32 dyslexic boys from second to fourth grades who were enrolled in special schools in Tehran during the academic year 2021-2022 were selected using targeted sampling and assigned to experimental and control groups. The quasi-experimental method was employed to conduct the study. The experimental group was subsequently instructed in the Parenting, Cognitive Training, Self-compassion, Integrated Educational (Parenting, Cognitive promotion, Self-compassion) Protocol (PSCP), which included special parenting training, self-compassion training designed specifically for these children and cognitive promotion using Sina software. This training was conducted concurrently with the regular teacher training, while the control group received only direct teacher training. The Nama reading test was employed as a pre-test and post-test to evaluate the reading components of these students in both groups. Next, the mixed factor variance measurements were analyzed in SPSS-21 software to analyze the data extracted from the research. The results of this research indicated that the PCSP multifaceted intervention program had a significant effect on literacy components, and this effect remained consistent during the three-month follow-up. Therefore, it was determined that this Protocol has the potential to enhance the literacy abilities of dyslexic children. It is recommended that this intervention program be implemented in conjunction with the standard training of educators. The results can be attributed to the neuroplasticity of the human brain hypothesis, Vygotsky’s and Piaget's theory, Barclay's model of executive functions, and the self-compassion approach.