نویسندگان:
عباس جواهری محمدی1 ، ثمین بهارشانجانی2 ، مطهره وکیلی3 .1استادیار، گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
3دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر شناسایی تجارب شناختی و احساسی نوجوانان در استفاده از اینستاگرام بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به‌لحاظ نحوة گردآوری یافته‌ها کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعة آماری شامل نوجوانان 14-12 سال شهر تهران بود که 12 نفر از آن‌ها (۷ دختر و ۵ پسر) در بازة زمانی دی تا بهمن 1400 به روش دردسترس انتخاب شدند. در ابتدا شرکت‌کنندگان به پرسشنامة اعتیاد به اینترنت یانگ پاسخ دادند که اگر نمرة آن‌ها در طیف متوسط تا شدید قرار داشت، وارد پژوهش می‌شدند. سپس مصاحبة عمیق نیمه‌ساختاریافته با افراد انجام گرفت و سپس مکتوب شد. داده‌ها نیز به روش هفت‌مرحله‌ای کلایزی تجزیه و تحلیل شدند. در این مطالعة کیفی، 3 مضمون اصلی شامل دلایل استفاده از اینستاگرام (با مضامین فرعی سرگرمی و فراغت، قابلیت اکسپلورر و اضطراب)، محتوای جذب‌کننده برای نوجوانان (با مضامین فرعی آموزشی و تفریح و سرگرمی) و تجربه‌های شناختی و احساسی (با مضامین فرعی تجربه‌های خوشایند و ناخوشایند) شناسایی شد. با توجه به یافته‌ها می‌توان گفت نوجوانان ساعات زیادی در اینستاگرام هستند و زندگی آن‌ها تحت تأثیر این شبکة اجتماعی است؛ بنابراین لازم است به تناسب شرایط آنان، برنامه‌ها و طرح‌های آموزشی تدوین شود.
Adolescents’ Cognitive and Emotional Experiences While Using the Social Network Instagram
English Abstract: The purpose of this study was to assess and identify the cognitive and emotional experiences of adolescents’ use of Instagram using a phenomenological method. The sample consisted of twelve adolescents (seven females and five males) in Tehran. Recruitment was conducted from December to January 2022 using random selection. First, the Internet Addiction Test (Young, 1998) was administered. Those who scored from “moderate” to “severe on” this test were recruited for the study (Semi-structured interviews were conducted, and data were analyzed using Colaizzi’s method. Three main themes emerged from the analyzes: 1) reasons for using Instagram (including subthemes such as entertainment and leisure, exploration, and anxiety), 2) interesting content for adolescents (including subthemes such as education, recreation, and entertainment), and 3) cognitive and emotional experiences (including subthemes such as pleasant experiences and unpleasant experiences). The results suggest that adolescents’ mental health is greatly affected by Instagram social media use. The findings warrant the formulation of educational programs to prepare and protect this population from the negative effects of Instagram use.