نویسندگان:
فرشته مومنی1 ، شهریار شهیدی2 ، فرشته موتابی3 ، محمود حیدری4 .1استادیار گروه روانشناسی بالینی.دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
2استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3استادیار گروه روانشناسی، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
4دانشیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری (الگوی بورکوک) و درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی بر متغیرهای میانجی اختلال اضطراب فراگیر بود. این پژوهش به صورت شبه آزمایشی انجام شده و دارای گروه گواه همراه با گمارش تصادفی، پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری 4 ماهه بوده است. جامعه پژوهش کلیه زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر شهر تهران بود. روش نمونهگیری به صورت در دسترس و تخصیص شرکت کنندگان در دو گروه به صورت تصادفی بوده است. در این پژوهش از مقیاس 7 سوالی اختلال اضطراب فراگیر، تنظیم هیجانی، پرسشنامه اجتناب شناختی، حل مسئله، مقیاس آگاهی از توجه ذهنآگاهانه و خودشفقتورزی استفاده شد. شرکتکنندگان در مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری 4 ماهه مقیاسها را تکمیل نمودند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که درمان شناختی رفتاری در مقایسه با درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی اثربخشی بیشتری در کاهش اجتناب شناختی، بهبود تنظیم هیجانی و حل مسئله داشته، و این در حالی است که اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهنآگاهی بر افزایش توجه ذهنآگاهانه و خودشفقتورزی بیشتر بوده است. بنابراین، از نتایج پژوهش فوق استنباط میشود که هر کدام از دو روش، اثربخشی متفاوتی در خصوص متغیرهای میانجی این اختلال دارند.
Comparison of the effectiveness between cognitive behavior therapy and mindfulness based cognitive therapy in mediator variables of generalized anxiety disorder
English Abstract: The aim of the present study was to compare the effectiveness of Cognitive-Behavior (CBT) therapy (Borkovec model) and mindfulness based cognitive therapy (MBCT) in mediator variables of generalized anxiety disorder. A Semi experimental design using pre and post-test and a four months follow up was conducted. The statistical population comprised of women with generalized anxiety disorder in Tehran. Participants’ selection was based on availability and they were randomly assigned into two groups. In this research, the following measurement tools were used: Generalized Anxiety Disorder Scale (GAD-7), Cognitive Avoidance Scale (CAQ), Problem Solving Inventory (PSI), Dysregulation of Emotion Scale (DERS), Mindfulness Attention Awareness Scale (MAAS) and Self-Compassion Scale (SCS). Participants completed the tools in pre&post test and 4 months follow up. Data were analyzed via repeated measure analysis of variance. Results showed that CBT was effective in reducing cognitive avoidance, improving problem solving and emotion regulation in post-test and follow up compared to MBCT. MBCT was significantly effective in improving mindfulness attention awareness and self-compassion. It is inferred from the results that the effectiveness of the two treatments in mediator variables is different.