نویسندگان:

ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺎﺟﺮاﻧﯽ¹ ، ﻏﻼﻣﻌﻠﯽ اﻓﺮوز² ، ﻋﻠﯽاﮐﺒﺮ ارﺟﻤﻨﺪﻧﯿا³ ، سوگند قاسم زاده⁴ .

¹ﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ روانﺷﻨﺎﺳﯽ. داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان

²اﺳﺘﺎد ﻣﻤﺘﺎز داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان

³داﻧﺸﯿﺎر داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان

⁴دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر مقایسۀ رضایت زناشویی والدین بر اساس ویژگی و نوع ناتوانی فرزندان می­باشد. با توجه به موضوع و هدف پژوهش حاضر این مطالعه از نوع پس­رویدادی است. شرکت­کنندگان پژوهش حاضر شامل 125 زوج می­باشند که به صورت نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای تصادفی انتخاب و مورد پژوهش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش حاضر شامل فرم کوتاه مقیاس رضامندی زوجیت افروز و پرسشنامه مربوط به سوألات جمعیت شناختی می­باشد. داده­های گردآوری‌شده در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک­راهه و t مستقل)، تجزیه و تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که بین والدین دانش­آموزان عادی، کم­توان ذهنی­، آسیب بینایی و آسیب شنوایی از لحاظ رضایت زناشویی تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>p).گروه والدین دانش‌آموزان با آسیب شنوایی رضایت زناشویی کمتری نسبت به دیگر گروه­ها دارا می­باشد. همچنین این پژوهش نشان داد که بین گروه پدرها و مادرها از لحاظ رضایت زناشویی تفاوت معنادار وجود دارد )001/0≥p). با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می­رسد رضایت زناشویی والدین با فرزند ناتوان می­تواند تحت تأثیر نوع ناتوانی کودک قرار گیرد. از آنجاکه والدین کودک دارای آسیب شنوایی شرایط و نیازهای متفاوت­تری نسبت به دیگر والدین تجربه می­کنند، از رضایت زناشویی کمتری برخوردار هستند. ازاین‌رو، پیشنهاد می­شود برنامه­های مداخله­ای مؤثر و زودهنگام برای سازگاری والدین کودک ناتوان به‌ویژه والدین فرزند با آسیب شنوایی صورت گیرد.

کلمات کلیدی: والدین ، رضایت زناشویی ، ‌ کم‌توان ذهنی ، آسیب بینایی و آسیب شنوایی .

Comparison of Parents’ Marital Satisfaction Based on the Characteristics and Type of Children’s Disability

English Abstract: The purpose of this study is comparison of parents’ marital satisfaction based on the characteristics and type of children’s disability. According to the subject and purpose of the current research, the present study is the type of ex-post factor. The study’s participants were 125 couples who were selected and investigated by a random multi-stage cluster sampling. The study instruments include: Afrooz marital satisfaction Scale (Short form) and demographic questionnaire. The collected data were analyzed in two sections of descriptive statistics and inferential statistics (ANOVA and independent t-test). Results showed that there is significant difference between parent’s marital satisfaction of students with hearing impairment, visuall impairment, mentall retardation and normal students (P<0.01). Group of parents who have students with hearing impairment had less marital satisfaction than other groups. This study also showed that there is a significant difference between groups of fathers and mothers in terms of marital satisfaction (P<0.001). According to the results of the current study it seems that marital satisfaction of parents with disabled children can be affected by type of children’s disability; and parents of children with hearing impairment have less marital satisfaction because they experience different needs and conditions from other parents. Thus we suggest to carry out effective and early intervention programs for parents of disabled children, especially parents of children with hearing impairment.