نویسندگان:

¹کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

²گروه روان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

چکیده فارسی: پدیده سالمند­ی نتیجه سیر طبیعی زمان است که منجر به تغییرات فیزیولوژیکی، روانی و اجتماعی می­­‌­شود. حفظ توانمندی و نشاط سالمندان با وجود تغییرات غیر قابل ‌اجتناب در شرایط آنان می­تواند در ارتقای جوامع مؤثر باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توان‌بخشی روانی مبتنی برآموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی بر خود مراقبتی، شادکامی و خودکارآمدی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش پژوهش، نیمه ­آزمایشی با پیش ­آزمون-پس ­آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مراجعه‌کننده به انجمن دیابت ایران بود که مبتلا به دیابت نوع دو بودند. از این میان تعداد 30 سالمند مبتلا به دیابت نوع دو و ساکن شهر تهران بر اساس ملاک­های ورود به مطالعه به‌عنوان نمونه پژوهش به‌صورت در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. توان‌بخشی روانی مبتنی بر آموزش مهارت­ های مثبت­ اندیشی به مدت 8 جلسه برای گروه آزمایش برگزار شد، اما گروه کنترل در این زمان هیچ‌گونه آموزشی دریافت نکرد. جهت ارزیابی شرکت‌کنندگان در مرحله قبل و بعد از مداخله از پرسش‌نامه خودکارآمدی شرر و همکاران، شادکامی آکسفورد، خود مراقبتی توبرت و همکاران استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس تک­ متغیری نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در خود مراقبتی، شادکامی و خودکارآمدی تفاوت معنی­ داری وجود دارد؛ بنابراین بر اساس یافته ­ها، اثربخشی توان‌بخشی روانی مبتنی بر آموزش مهارت­ های مثبت‌اندیشی برخود مراقبتی، شادکامی و خودکارآمدی در سالمندان گروه آزمایش تأیید گردید. توصیه می­شود توجه ویژه و عمومی نسبت به آموزش مهارت­های مثبت ­اندیشی به سالمندان صورت پذیرد.

Effectiveness of psychological Rehabilitation Based on Training of Positive Thinking Skills on Self-Care, Happiness and Self-efficacy in Elderly People with Type 2 Diabetes

English Abstract: The phenomenon of aging is the result of the natural course of time that results in physiological, psychological and social changes. Maintaining the ability and vitality of the elderly, despite the inevitable changes in their condition, can be effective in promoting communities; Therefore, the purpose of this study was to investigate the effectiveness of psychological rehabilitation based on the training of positive thinking skills on self-care, happiness and self-efficacy in elderly People with type 2 diabetes. The research method was semi-pilot with a pretest-posttest and control group with random assignment of subjects. The statistical population included all patients referring to the Iranian Diabetes Association who had type 2 diabetes. 30 elderly people with type 2 diabetes and residing in Tehran were selected as an available sample and were randomly divided into experimental (n = 15) and control (n=15) groups. The experimental group received 8 sessions for psychological Rehabilitation Based on Positive Thinking Skills Training but the control group did not receive any training. The self-efficacy, happiness and self-care questionnaire were used to evaluate the participants before and after the intervention. The results of covariance analysis showed that there was a significant difference between the experimental and control groups in self-care, happiness, and self-efficacy; Therefore, based on the findings, the effectiveness of psychological rehabilitation based on positive thinking training on self-caring, happiness and self-efficacy in the elderly in the experimental group was confirmed; Therefore, it is recommended that special attention be paid to the training of positive thinking skills in the elderly.