چکیده فارسی: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جامعه‌پذیری بر فرهنگ محیطزیستی شهروندان با تأکید بر نهاد خانواده بوده است. روش پژوهش حاضر، پیمایشی و ابزار مورد استفاده پرسشنامه برخط بوده است. جامعه آماری شهروندان شهر تهران بوده‌اند که از میان آنها، 384 نفر با به‌کارگیری فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش جامعه‌پذیری، فرهنگ محیطزیستی شهروندان نیز افزایش می‌یابد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند بعد عینی فرهنگ محیطزیستی (مانند رفتار، اقدام برای حفاظت از محیطزیست و مسئولیت‌پذیری محیطزیستی) و بعد ذهنی متغیر فرهنگ محیطزیستی (مانند ارزش، هنجار و نگرانی محیطزیستی) با متغیر جامعه‌پذیری رابطۀ مثبت و معنادار دارد. با توجه به نتایج به‌دست آمده و همچنین مقایسه نتایج پژوهشهایی که در این زمینه انجام شده است، می‌توان نتیجه گرفت که عملکرد خانواده و ارزشهای آن و فرایند جامعه‌پذیری از طریق خانواده، بر شکل‌گیری ابعاد مختلف فرهنگ محیطزیستی شهروندان تأثیرگذار است، یعنی خانواده‌ای با عملکرد مناسب محیطزیستی بر عملکرد سایر اعضای خانواده به شیوه‌ای دوستدار محیطزیست و شکل‌گیری ارزشها و نگرانی آنها دربارۀ حفاظت از محیطزیست مؤثر خواهد بود.
Investigating the Impact of Socialization on Citizens' Environmental Culture in order to Reduce and Control Air Pollution, with an Emphasis on the Role of the Family
English Abstract: The present study aimed to examine the impact of socialization on citizens’ environmental culture, with an emphasis on the role of the family. The research employed a survey method using an online questionnaire. The statistical population consisted of citizens in Tehran, from whom 384 individuals were selected through Cochran’s formula and quota sampling. The results indicated that higher levels of socialization corresponded with stronger environmental culture among citizens. Furthermore, both the objective dimension of environmental culture (such as pro-environmental behaviors, conservation actions, and environmental responsibility) and its subjective dimension (including environmental values, norms, and concerns) showed a positive, significant relationship with socialization. Considering these findings alongside previous studies, we can conclude that family functioning, its values, and the socialization process within the family play a crucial role in shaping various aspects of citizens’ environmental culture—meaning that families with robust pro-environmental practices also foster eco-friendly behaviors, values, and environmental concerns in their members.
Keywords: family , socialization , environmental culture , air pollution , citizens .