نویسندگان:

حسن یعقوبی¹ ، احمد محمودی² ، امید حسنی³ .

¹روان شناسی،علوم تربیتی و روانشناسی ،شهید مدنی آذربایجان ،تبریز ،ایران

²دانشجوی روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - تبریز-ایران

³دانشجوی روان شناسی ، داشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده فارسی: سالمندان مشکلات هیجانی به نسبت بالایی را به هنگام مواجهه با رویدادهای استرس­زا تجربه می­کنند، که در این بین جهت­گیری مذهبی می­تواند به عنوان لایه محافظتی در افراد سالمند عمل کند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه رویدادهای استرس­زا و مشکلات روان‌شناختی سالمندان با واسطه­گری جهت­گیری مذهبی انجام شد. روش مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان و مردان سالمند 60 سال به بـالای ساکن در خانه­های سالمندان شهر همدان بود. حجم نمونه 92 نفر (52 نفر مرد و 40 نفر زن) بود که به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش­نامه رویدادهای استرس­زای زندگی پیکل و همکاران، مشکلات روان‌شناختی دراگوتیس و همکاران و جهت­گیری مذهبی آلپورت بودند. تجزیه و تحلیل داده­ها با بهره­گیری از آزمون­های آماری تحلیل مسیر و ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم­افزارهای SPSS.22 و اسمارت PLS.2 صورت گرفت. نتایج نشان داد رویدادهای استرس­زای زندگی با مشکلات روان‌شناختی رابطه مثبت معنی­دار (05/0>P) و با جهت­گیری مذهبی رابطه منفی معنی­داری (01/0>P) دارد. همچنین جهت­گیری مذهبی نقش واسطه­ای در الگوی ارتباطی بین رویدادهای استرس­زا و مشکلات روان‌شناختی ایفا می­کند (01/0>P). نتیجه پژوهش حاضر گویای این موضوع بود که اگرچه رویدادهای استرس­زا نقش مهمی در بروز مشکلات روان‌شناختی در دوران سالمندی دارد، اما جهت­گیری مذهبی به عنوان یک متغیر میانجی در کاهش مشکلات روان‌شناختی در اواخر زندگی از اهمیت بسزایی برخوردار است.  

کلمات کلیدی: جهت گیری مذهبی ، مشکلات روانشناختی ، رویدادهای استرس زا .

Relationship between Stressful events and Psychiatric (Psychological) Problems of the Elderly: The Role of Religious Orientation

English Abstract: The elderly experience a lot of emotional problems when they face stressful events of which religious orientation could act as a protective layer in the elderly. Hence, present study was conducted to reveal the relationship between stressful events and psychiatric (Psychological) problems  with mediation role of religious orientation in the elderly. This is a descriptive correctional study.  The statistical community of this study consisted of all the elderly men and women over 60 years old in  Hamedan Nursing Homes. Sample  size was 92 (52 male and 40 female). They were selected using available sampling method. The data collection tools included the stressful life events Questionnaire of pickle and colleagues, Psychiatric (Psychological) problems Questionnaire of Dragotis and colleagues and Religious Orientation Questionnaire of Alport. Data analysis was conducted using Path Analysis Statistical Tests and Pearson Correlation Coefficient and SPSS.22 software and Smart pl s.2. Results showed that stressful events of life have a positive and significant relationship (p<0.05) with psychological problems and significant negative relationship  with religious orientation (p<0.01). Also, the results of this study is indicative of the fact that although stressful events play an important role in creating psychiatric  problems in the elderly period, the religious orientation as a mediator variable plays an important part in reducing psychiatric problems late in life.