نویسندگان:

ملیحه رجائی¹ ، طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی² ، علیرضا صادق زاده قمصری³ ، بختیار شعبانی ورکی⁴ .

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشیار گروه مبانی تعلیم و تربیت، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³دانشیار/دانشگاه تربیت مدرس

⁴استاد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده فارسی: هدف اصلی این مقاله، تبیین گفتگومحوری در رویکرد مقاومت به تربیت انتقادی با تأکید بر دیدگاه های  ژیرو می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از روش تحلیلی به بررسی آثار ژیرو و دیدگاه‌های او در خصوص تربیت، مدرسه، دانش و ایدئولوژی پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد گفتگو، محور تربیت انتقادی و زمینه‌ساز تحقق هدف رهایی بخشی است و با مفاهیم دموکراسی، تضاد و نقد ایدئولوژی پیوند عمیقی دارد. همچنین، متأثر از نگاهی است که نسبت به انسان، فرهنگ (طبقه اجتماعی و اقتصادی)، دانش، ایدئولوژی و روابط آنها با یکدیگر دارد. علاوه براین، با وجود مطلوبیت در روایت بومی از گفتگومحوری براساس مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش ایران، تحقق آن در بافت فعلی نظام آموزشی ایران با چالش­های اساسی همراه است.

کلمات کلیدی: نظام آموزشی ایران ، تربیت انتقادی ، هنری ژیرو ، رویکرد مقاومت ، گفتگومحوری .

Explaining Dialogical Education in the Resistance Approach of Critical Theory: The Desirability and Possibility of its Realization in Education in Iran

English Abstract: The primary purpose of this paper is to explain the dialogical education with an emphasis on Giroux's perspectives. Accordingly, Giroux's views about education, school, knowledge, and ideology were studied and analyzed. We articulated that dialogue is the main feature of critical education and has a profound connection with human agency, democracy, and critique of ideology and also the point of view about human, culture (social and economic class), knowledge, ideology, and their relationship with each other. We argued that while we agree that the fundamental transformative documents of the Iranian education system emphasize the dialogue, there are significant challenges to accomplish dialogical education in this context.