نویسندگان:

پروانه ولوی¹ ، احمد دارم² ، محمدجعفر پاک سرشت³ ، مسعود صفایی مقدم⁴ .

¹دانشیار، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

²دانشگاه شهید چمران اهواز

³دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴استاد گروه فلسفه تعلیم‌وتربیت، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده فارسی: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تحلیلی اندیشه‌های نومعتزله و استخراج استلزام‌های تربیتی آن می‌باشد. در این مقاله تصریح شده است که دغدغۀ اصلی نومعتزلیان یافتن عوامل پیشروی و بازسازی دنیای اسلام است. از دیدگاه آنها، اسلام عامل عقب‌ماندگی مسلمانان نیست، بلکه این تفسیرها و فهم‌های نادرست از اسلام و نادیده گرفتن جایگاه عقل است. از مهم‌ترین مبانی نومعتزلیان، علم‌گرایی و سکولاریسم است. نومعتزلیان بر این باورند که اسلام می‌تواند با مدرنیته، حقوق بشر، دموکراسی و عقلانیت سازگار باشد. نتایج نشان داد که در تعلیم و تربیت نومعتزله آنچه مورد تأکید است عبارت‌اند از: تأکید بر آزادی در تعلیم و تربیت به ویژه آزادی آکادمیک، عدالت آموزشی، تشویق عقلانیت و تفکر، نوآوری، استفاده از روش‌های گفتگو، نقد و مباحثه در تعلیم و تربیت، تأمین فرصت آموزشی برابر برای مردان و زنان، طرفداری از تحقیقات علمی و بنیادی برای حل بحران‌های جامعه معاصر، مبارزه با جهل و خرافات، توجه به همه جنبه‌های آدمی در تعلیم و تربیت، تأکید بر استقلال و عدم وابستگی نظام آموزشی به ویژه دانشگاه به هیچ نهاد یا حزب دولتی یا دینی است.

کلمات کلیدی: اسلام ، تعلیم و تربیت ، نومعتزله .

New Mu'tazila Ideas and Education

English Abstract: The main objective of this study was to analyze the ideas of New Mu'tazila and Extraction its educational implications. To achieve this goal, the descriptive - analytic method is used. The main concern of New Mu'tazila is to find the agents of the progression and reconstruction of the Islamic world. In their view, Islam is not a factor in Muslim backwardness; it is these misinterpretations and misunderstandings of Islam and the neglect of the position of "reason." One of the most important foundations of New Mu'tazila is "scientism" and "secularism". New Mu'tazila believes that Islam can be compatible with modernity, human rights, democracy and rationality. The results show that in New Mu'tazila education emphasis on, especially academic freedom, educational justice, encouragement of rationality and thinking, innovation, the use of dialogue methods, Reviewing and discussing in education, providing equal education opportunities for men and women, advocating for scientific and fundamental research to solve the crises of contemporary society, combating ignorance and superstition, paying attention to all aspects of human (intellectual, emotional) , Physical, imaginative) in education, the emphasis on the independence and independence of the educational system, and in particular the university, to any government or religious party.